Από τη Ρουθ Γκίνσμπερκ στην Αλίκη Γιωτοπούλου Μαραγκοπούλου

 



Με αφορμή το πισωγύρισμα στην Πολωνία

Από τη Ρουθ Γκίνσμπερκ στην Αλίκη Γιωτοπούλου Μαραγκοπούλου

Πάνω που όλοι έκαναν μνημόσυνο στα φεμινιστικά ιδεώδη, πάνω που οι δυτικές κοινωνίες έλεγαν ότι το πρόβλημα έχει λυθεί, ιδού ξανά η επανάληψη της Ιστορίας. Και όχι μόνο στις χώρες του σκληρού Ισλάμ ή για τις γυναίκες που βιώνουν την φρίκη του πολέμου και της προσφυγιάς, τα θύματα του τράφικιν, ή τα παιδιά νύφες. 

Στην Πολωνία της ΕΕ του ανθρωπισμού, και όχι στις ΗΠΑ του Τραμπ έθεσαν τέρμα στην αυτοδιάθεση του γυναικείου κορμιού που με τόσο κόπο νομοθετήθηκε με την επιστροφή στην ποινικοποίηση των εκτρώσεων. Και δεν είναι το μόνο πισωγύρισμα. Ακόμη και πριν από τον COVID/19, στο δυτικό κόσμο ξανά έσπρωχναν τις γυναίκες να επιστρέψουν στο σπίτι, και σήμερα ξανά οι γυναίκες σηκώνουν το βάρος των παιδιών, των εγγονιών και των γερόντων, ξανά οι γυναίκες αμείβονται λιγότερο, απολύονται πρώτες ή δεν  προσλαμβάνονται καθόλου.

Όλα αυτά για τα οποία η Αλίκη Γιωτοπούλου Μαραγκοπούλου πάλευε μέχρι την τελευταία της πνοή (1-9-2018). Κι ενώ όλος ο κόσμος τιμούσε ευφάνταστα και δίκαια την προσφορά της Ρουθ Γκίνσμπερκ στα δικαιώματα των γυναικών, στην Ελλάδα η μεγάλη πλειοψηφία των νέων γυναικών αγνοεί τη συμβολή της ΑΓΜ στα προνόμια με τα οποία μεγάλωσαν κι εξακολουθούν να απολαμβάνουν.

Η ΑΓΜ αν και ανήκε στο συντηρητικό χώρο, στη μακρόχρονη πορεία της διέλυσε όλες τις διαχωριστικές γραμμές, αντιπαλεύοντας  με όλους και υπερασπιζόμενη σθεναρά το δικαίωμα του ανυπεράσπιστου ανθρώπου.  Γιαυτό και αγκαλιάστηκε και αγκάλιασε γυναίκες από όλο το δημοκρατικό τόξο, ποτέ δεν προέβαλε την αντιδικτατορική της δράση, συνεργάστηκε και αντιπολιτεύτηκε κάθε κυβέρνηση και δεν δίστασε να συγκρουστεί ακόμη και με τομείς της εξουσίας που σαν θεσμό σεβόταν. 

Ήταν πρωτοπόρος και πρότυπο για τις επιγενόμενες, καθώς την εποχή που ακόμη ελάχιστες γυναίκες φοιτούσαν σε ανώτατες σχολές (το 1968 που μπήκα εγώ στην Ιατρική στις εφημερίδες υπήρχαν άρθρα ότι κακώς εισάγονται τα κορίτσια στο Πανεπιστήμιο αφού θα παντρευθούν και θα μείνουν στο σπίτι) εκείνη ήταν από τις πρώτες καθηγήτριες Πανεπιστημίου και εξελέγη η πρώτη πρύτανης (επί δυο μάλιστα  φορές στο Πάντειο). 

Με εξαιρετική επιστημονική κατάρτιση σαν υπόβαθρο και με πολλούς πολύχρονους αγώνες δημιούργησε για μας τις γυναίκες το νομικό πλαίσιο, που παλαιότερα ήταν αδιανόητο και σήμερα απολαμβάνουμε, μια νομοθεσία τόσο πλήρη και καλά τεκμηριωμένη, που χρησιμοποιήθηκε σαν βάση νομοθετική και από την ΕΕ. Πράγματα που σήμερα θεωρούνται φυσιολογικά (όπως το να κρατάμε το επώνυμο όταν παντρευόμαστε, οι γονικές άδειες, και κυρίως το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του κορμιού μας) χρειάστηκαν επίπονες προσπάθειες σε κάθε επίπεδο για να επιτευχθούν το 1983 (όπως φαίνεται στο εξαιρετικό αφιέρωμα που ετοίμασε ο "Σύνδεσμος για τα δικαιώματα της Γυναίκας" για τα 100 χρόνια της).

Είχα το προνόμιο να συνεργάζομαι μαζί της, πάνω από 30 χρόνια στα πλαίσια της πρόληψης από τον πυρηνικό κίνδυνο και είμαι αντιπρόεδρος της "Επιτροπής για τα πυρηνικά", που είχε ιδρύσει στο "Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα ανθρώπινα δικαιώματα" με την πολυετή και πολυσχιδή δράση. Είχα την ύψιστη τιμή να βραβευθώ (2013) από το "Σύνδεσμο για τα δικαιώματα της γυναίκας" που εκείνη ίδρυσε, με το "Βραβείο Αλίκη Γιωτοπούλου Μαραγκοπούλου" και όπως είχα πει στην ομιλία μου, η μεγαλύτερη ευχή μου είναι το να της μοιάσω έστω και στο ελάχιστο. Είχα ακόμη την τιμή να βραβευθώ το 2000 από τον ίδιο Σύνδεσμο με το δημοσιογραφικό βραβείο "Χρυσό πενάκι -Παύλος Παλαιολόγος" γιατί τα χρονογραφήματα μου -που τότε φιλοξενούσε τακτικά η εφημερίδα ΑΥΓΗ - κρίθηκε ότι προωθούσαν την γυναικεία ισότητα. 

Έτσι είχα ακούσει από πρώτο χέρι τις δυσκολίες, που μέχρι τέλους συναντούσε για το κάθε βήμα στην καθιέρωση του νομοθετικού πλαισίου προστασίας των γυναικών, συμφωνούσαμε ότι η ισότητα των γυναικών δεν αποτελεί δωρεά οιουδήποτε νομοθέτη, αλλά είναι θέμα θεμελιώδους παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κυρίως μέχρι το τέλος και οι δυο ψυχανεμιζόμαστε τον κίνδυνο της κατεδάφισης όσων πετύχαμε.

  Λυπάμαι γιατί σε αντίθεση με όσα συνέβησαν στις ΗΠΑ με τη Ρουθ Γκινσμπερκ, η γενιά του Διαδικτύου στην Ελλάδα δεν έχει κάνει το παραμικρό για να προβάλει την Αλίκη Γιωτοπούλου Μαραγκοπούλου σε μιαν εποχή που χρειαζόμαστε πρότυπα.

Η ιστορία του φεμινισμού  δεν τέλειωσε τώρα, που οι κόρες μας βαδίζουν πια τις λεωφόρους της ισότητας, που χάραξαν οι αγώνες των μανάδων μας. Γιατί φεμινισμός είναι η επανάσταση των ονείρων του θηλυκού ανθρώπου και τα όνειρα εξατομικεύονται. Το πείραμα δεν τέλειωσε. Ήταν τόσο σύντομη αυτή η πορεία προς το φως. Μόλις λίγες γενιές, μόνο στις δυτικές κοινωνίες, μια χούφτα γυναίκες έγειραν τη ζυγαριά, που θεωρούσε τόσους αιώνες φυσικό νόμο την ανδρική παντοκρατορία προς το δίκιο.

 Όμως φεμινισμός είναι το δικαίωμα στη διαφορά και σεβασμός στην ιδιαιτερότητα του Δεν είναι φεμινισμός ο ευνουχισμός κι η στείρα άρνηση, μήτε ο ακρωτηριασμός της ομορφιάς και ο αποκεφαλισμός του παραμυθιού. Φεμινισμός είναι αντίθετα το τραγούδι της αλληλεγγύης, το μοιρολόι για την ορφάνια, η ποίηση της καθημερινότητας, η συμπόρευση του πάθους, ο έρωτας της ζωής, το νανούρισμα στους καημούς, η συστράτευση στην παγκόσμια αδελφοσύνη, η αντίσταση στην όποια υπεροχή, ιδίως όταν κατασκευάζεται με όπλα και χρήμα. Φεμινισμός είναι η αφορμή να ξαναζυγίσουμε τις σχέσεις των φύλων και όχι μόνο την οικονομική μας αυτάρκεια.

Η απαγόρευση των εκτρώσεων στην Πολωνία ήλθε να μας θυμίσει ότι οι αγώνες δεν σταματούν ποτέ, όσο υπάρχει έστω και ένας άνθρωπος που καταπιέζεται και παραδείγματα, όπως της Αλίκης Γιωτοπούλου Μαραγκοπούλου πρέπει πάντα να μας εμπνέουν.


Για να μη ξεχνάμε και τις παλιότερες δες και

https://mariasot.blogspot.com/2011/09/blog-post_24.html

Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου

 

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ο γιος σου στο Ναυτικό

Ο Τηλέμαχος από τη Δίβρη δεν έφυγε ποτέ

Τα Λουβιάρικα της Σαντορίνης