Τα χημικά και βιολογικά όπλα ξανά στο προσκήνιο

Η συνεχιζόμενη τραγωδία στη Συρία έφερε ξανά στην επικαιρότητα τα απαγορευμένα, αλλά υπάρχοντα σε κάθε οπλοστάσιο χημικά και βιολογικά όπλα.

Mετά τη φρίκη που γνώρισε η ανθρωπότητα από την εκτεταμένη χρήση των χημικών όπλων -που με τόση ενάργεια περιγράφει ο Στρατής Μυριβήλης στο κεφάλαιο του βιβλίου του «Η ζωή εν τάφω» κάτω από τον τίτλο «τα αέρια»- τα κράτη είχαν συντάξει το πρωτόκολλο συμφωνίας της Γενεύης το 1925 στο οποίο απαγορευόταν η χρήση των χημικών όπλων.

Τα χημικά όπλα παρασκευάζονται ευκολότατα είναι φθηνά και σε αυτά ανήκει μια τεράστια γκάμα τοξικών ουσιών από τους ερεθιστικούς παράγοντες (όπως τα γνωστά μας δακρυγόνα) και τις τοξικές ουσίες που προκαλούν φλύκταινες (αέρια μουστάρδας) μέχρι τα νευροτοξικά αέρια (σαρίν) που ήδη χρησιμοποιήθηκαν από τρομοκράτες στο μετρό του Τόκιο. Παρά την απαγόρευσή τους μετά τον Α Παγκόσμιο πόλεμο κατά τον οποίο 1 εκατομμύριο άνθρωποι προσβλήθηκαν από τα χημικά όπλα και 90.000 πέθαναν, τα χημικά όπλα χρησιμοποιήθηκαν από τους Ιταλούς στην Αιθιοπία (1935-1936), από τους Ιάπωνες στην Κίνα (1937-1945) από τους Γερμανούς στα στρατόπεδα συγκέντρωσης (1940-1945), από τους Αμερικανούς στο Βιετνάμ (1940-1945) από την Αίγυπτο στην Υεμένη (1963-67) από το Ιράκ κατά του Ιράν (1983-88) και κατά των κούρδων υπηκόων του (1987-88). Οι ανωτέρω είναι χρήσεις επιβεβαιωμένες από τον ΟΗΕ. Η καταγγελία για χρήση «κίτρινης βροχής» από τους σοβιετικούς στο Αφγανιστάν δεν επιβεβαιώθηκε από τον ΟΗΕ.

Το 1969 βάσει της εξουσιοδοτημένης έκθεσης του γεν γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών με τίτλο «Χημικά και βιολογικά όπλα» ο ΟΗΕ προχώρησε στην απαγόρευση τόσο των χημικών όσο και βιολογικών όπλων (επικυρώθηκε στην ελληνική Βουλή 23-1-2002) . Εν τούτοις τόσο η Σ. Ένωση όσο και οι ΗΠΑ συνέχισαν την έρευνα και την παραγωγή τους αν και και οι δύο από το 1972 είχαν επικυρώσει τη συνθήκη. Έτσι σήμερα αν και παράνομα τα χημικά όπλα υπάρχουν σε πολύ μεγάλη ποικιλία. Τα πλέον επικίνδυνα είναι τα νευροτοξικά από τα οποία ένα χιλιοστό του γραμμαρίου που εισπνέεται είναι αρκετό για να φονεύσει υγιή ενήλικα. Οι ονομασίες ποικίλουν έτσι που για την ίδια ουσία χρησιμοποιείται διαφορετικός κωδικος από τις ΗΠΑ και διαφορετικός από τη ΣΕ (Το ΣΑΡΙΝ ονομάζεται GD από τους αμερικανούς κοκ) Δεύτερος επικίνδυνος τύπος χημικών ουσιών είναι εκείνα που δημιουργούν πομφόλυγες στο δέρμα. Το σπουδαιότερο είναι τα αέρια της Μουστάρδας και ο Λεσιβίτης. Νεώτερης γενιάς χημικά είναι τα δυαδικά. Πρέπει να τονισθεί ότι πολλά μικρά κράτη έχουν και χρησιμοποιούν χημικά όπλα γιατί είναι φτηνά και εύκολα στην παρασκευή τους.

Βιολογικά λέγονται τα όπλα που είναι δυνατόν να προκαλέσουν επιδημίες στον εχθρό. Αυτή η πολεμική πρακτική είναι παλιά όσο ο άνθρωπος γιαυτό και ο Ιπποκράτης στο 2^ο Όρκο του αναφέρει «Ορκίζομαι στο μέγα θεό που βρίσκεται πάντοτε ανάμεσα στους αθανάτους ότι δε θα μολύνω με αρρώστια κανένα ξένο, ούτε θα τελέσω ολέθρια έργα στους συντοπίτες μου κι ακόμη κι αν προσπαθήσει κάποιος με δωροδοκία να με πείσει, δε θα εκτελέσω αλγεινή παράβαση (δε θα προκαλέσω άλγος), ούτε θα δώσω βλαβερά φάρμακα που γνωρίζω ότι θα επιφέρουν θάνατον, ούτε χάριν φιλίας θ’ ανεχθώ να δίνονται τέτοια φάρμακα, αλλά υψώνοντας τα καθαρά μου χέρια στο λαμπρό ουρανό και με λογισμό αμόλυντο από κακία θα πράξω εκείνα όσα διατηρούν τον άνθρωπο σώο παρέχοντας σε όλους την ποθητή ζωοδότρα Υγεία.» Με την τεράστια όμως τεχνολογική πρόοδο η παραγωγή νέων τοξικότερων ιών και μικροβίων είναι ικανή να απειλήσει την ίδια την ύπαρξη του ανθρώπινου είδους με το ξεκίνημα επιδημιών όπως το AIDS που είναι αδύνατον να ελεγχθούν και δε γνωρίζουν τον εχθρό από το φίλο.

Από παλιά ήταν γνωστά τα πειράματα που είχαν γίνει σε αμάχους και στρατιώτες χωρίς τη γνώση και τη συναίνεσή τους, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στη Σ. Ένωση σχετικά με τη ραδιενέργεια. Στις ΗΠΑ συστηματική έρευνα για Βιολογικά όπλα άρχισε κατά τη διάρκεια του 2^ου Παγκοσμίου πολέμου και συνεχίστηκε τη δεκαετία του 50 κάτω από την εποπτεία του Πανεπιστημίου της Αιόβα, όπου παρασκευάστηκε ένα άκρως τοξικό στέλεχος του Άνθρακα, αυτό που αναγνωρίστηκε στις πρόσφατες περιπτώσεις στις ΗΠΑ. Υπολογίζεται ότι κάποιες ποσότητες του συγκεκριμένου στελέχους διέφυγαν στο Ιράκ τη δεκαετία του ‘80. Πριν από τις πρόσφατες περιπτώσεις μόλυνσης μέσω ταχυδρομείου, είχαν υπάρξει ξανά στις ΗΠΑ ελάχιστα μεμονωμένα κρούσματα που πάλι αποδόθηκαν σε ψυχοπαθείς ή περιθωριακούς. Ας σημειωθεί ότι και η Σοβιετική Ένωση είχε προχωρήσει σε παρόμοια πειράματα (το 1979 υπήρξε διαρροή Άνθρακα από εργοστάσιο βιολογικών όπλων με αποτέλεσμα τον θάνατο 68 ανθρώπων). Το 1995 η ομάδα Aum Shinryko απελευθέρωσε σπόρους Άνθρακα στην Ιαπωνία, αλλά επειδή δεν τους φάνηκαν αρκετά αποτελεσματικοί, προχώρησαν στην γνωστή διοχέτευση αερίου Σαρίν στο Μετρό του Τόκιο με αποτέλεσμα το θάνατο 12 και τον τραυματισμό 5.500 ανθρώπων. 

η "λύση" της τρομοκρατικής επίθεσης στο θέατρο της Μόσχας

Στις 28 Οκτωβρίου 2002 χρησιμοποιήθηκαν (με τη σιωπηρή συγκατάθεση της διεθνεούς κοινότητας) από την κυβέρνηση Πούτιν για να λυθεί η ομηρεία ρώσσων πολιτών από τσετσένους τρομοκράτες στο θέατρο της Μόσχας. Άλλωστε στη διεθνή συνθήκη σημειώνεται ότι επιτρέπεται η χρήση χημικών καπνογόνων από τις δυνάμεις καταστολής για τη διάλυση συγκεντρώσεων γιαυτό και χρησιμοποιούνται ευρέως και στην Ελλάδα.

Ο Άνθρακας επειδή υπακούει σε αντιβιοτικά, δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και ποτέ δεν προκάλεσε επιδημίες, είναι περισσότερο ψυχολογικό, παρά ιατρικό πρόβλημα για τις πολιτισμένες κοινωνίες. Μπορούμε να λάβουμε προφυλάξεις και να περιορίσουμε τη ζημιά σε σποραδικά κρούσματα. Η Ευλογιά αντίθετα είναι ο μεγάλος πονοκέφαλος. Αυτή η τρομερή μάστιγα τιθασεύτηκε χάρη στον εντατικό εμβολιασμό (δαμαλισμός) ο οποίος έπαψε να εφαρμόζεται το 1972. Το 1979 η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας κήρυξε τη νόσο εξαφανισμένη, αφού τα τελευταία 10 χρόνια δεν είχε εμφανιστεί ούτε ένα κρούσμα σε ολόκληρο τον κόσμο και κάλεσε όσα εργαστήρια συντηρούσαν ιούς Ευλογιάς να τα καταστρέψουν. Ούτε η Σ. Ένωση ούτε οι ΗΠΑ κατέστρεψαν τον ιό, αλλά αντίθετα συνέχισαν τις έρευνες για να τον κάνουν τοξικότερο. Θεωρητικά μέχρι το 1980 κανένα άλλο εργαστήριο δεν είχε τον ιό. Πρακτικά κανείς δεν ξέρει τι έγινε στη Σ. Ένωση μετά την κατάρρευση. Κανείς από όσους γεννήθηκαν μετά το 1972 δεν έχει εμβολιαστεί κατά της Ευλογιάς, ενώ το επίπεδο ανοσολογικής ανταπόκρισης των εμβολιασμένων απέναντι σε κάποιο τροποποιημένο ιό είναι αβέβαιο. Αν και υπεύθυνοι της ΠΟΥ ισχυρίστηκαν ότι υπάρχουν αποθέματα εμβολίου, υπενθυμίζουμε ότι χρειάστηκε πάνω από ένας αιώνας (από την εποχή του Παστέρ (1822-1895) μέχρι το 1972) στην ανθρωπότητα για να ξεριζωθεί τη νόσο. Η σημερινή κατάσταση θυμίζει την εποχή που ο Κορτές με όπλο την Ευλογιά νίκησε του Ατζέκους, που δεν είχαν έλθει ως τότε σε επαφή με τη νόσο. Στην πρώτη επίθεση των ευρωπαίων κατακτητών οι Αζτέκοι έριξαν τους εισβολείς στη θάλασσα. Ένας, μόνον ένας, από τους κουβανούς σκλάβους του Κορτές είχε Ευλογιά. Όταν επέστρεψε ο Κορτές μετά 2 μήνες με 200 στρατιώτες βρήκε «τους δρόμους τις πλατείες, τα σπίτια και τις αυλές γεμάτες με πτώματα έτσι που ήταν αδύνατο να περάσει κάποιος». Έτσι η Ιστορία γράφτηκε με όπλο την αρρώστια.

Οι “New York Times” έγραψαν ότι το 1998 κατά τη διάρκεια γυμνασίων στα σύνορα με το Μεξικό, ποσότητα ιού Ευλογιάς διέφυγε και οι υπεύθυνοι διαμαρτύρονταν επειδή δεν υπήρχαν επαρκείς ποσότητες εμβολίου (δεν υπάρχει άλλη θεραπεία για τον ιό) και παρατηρήθηκε πανικός καθώς δεν υπήρξε επαρκώς εκπαιδευμένο και ανοσοποιημένο προσωπικό. Η εφημερίδα αναρωτιέται αν υπάρχει ανάλογη προετοιμασία για πολυπληθέστερο κοινό σήμερα. Στην Ελλάδα με τα ράντζα στους διαδρόμους των νοσοκομείων, όπου και η απλή επιδημία Γρίπης προκαλεί βραχυκύκλωμα σε όλο το σύστημα Υγείας, δε μπορούμε στα σοβαρά να μιλάμε για το τρομαχτικό ενδεχόμενο μιας τέτοιας επιδημίας.

Τα στοιχεία που ακολουθούν προέρχονται από πληροφορίες του Παραρτήματος Βιολογικών όπλων των ΗΠΑ, που αποχαρακτηρίστηκαν το 1977 και από άλλες ιδιωτικές πηγές

1915

Ένας γιατρός στο Μισισιπή προκάλεσε Πελάγρα σε τροφίμους ιδρυμάτων προσπαθώντας να βρει θεραπεία για τη νόσο.

1931

Ο δρ Cornelius Rhoads αναλαμβάνει το Πειραματικό κέντρο κατά του Καρκίνου στο Πουέρτο Ρίκο. Μετά από καταγγελίες του Κέντρου Ροκφέλερ αποκαλύφθηκε ότι ο Rhoads σκόπιμα μόλυνε άτομα με καρκινικά κύτταρα. Δεκατρία από αυτά πέθαναν. Μετά την αποκάλυψη ο Rhoads εργάστηκε στις εγκαταστάσεις των Βιολογικών όπλων των ΗΠΑ στο Μέριλαντ, Ούτα και Παναμά, ενώ αργότερα διορίστηκε στην Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας και ήταν η καρδιά των πρόσφατα ανακαλυφθέντων πειραμάτων με ακτινοβολία σε φυλακισμένους, ασθενείς και στρατιώτες.

1932

Στο Tuskegee 200 φτωχοί μαύροι χρησιμοποιούνται σαν πειραματόζωα με Σύφιλη. Δεν τους είπαν ότι ήταν άρρωστοι και δεν τους χορήγησαν θεραπεία. 100 από αυτούς πέθαναν ενώ οι οικογένειές τους μολύνθηκαν επίσης από τη νόσο.

1940

Στην προσπάθεια να δημιουργήσουν νέα φάρμακα κατά της Ελονοσίας κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου πολέμου, γιατροί στο Σικάγο μολύνουν 400 φυλακισμένους με τη νόσο. Αυτοί δεν αντιμετωπίστηκαν σας εγκληματίες πολέμου στη Νυνεμβέργη, σε αντίθεση με τους ναζί γιατρούς που έκαναν ανάλογα πειράματα και οι οποίοι χρησιμοποίησαν τα πειράματα των αμερικανών για να υπερασπισθούν τη θέση τους στη δίκη.

1950

Το Ναυτικό των ΗΠΑ ψέκασε με σπρέι βακτηρίων την πόλη του Σαν Φρανσίσκο. Ισχυρίστηκαν ότι τα βακτηρίδια ήταν αβλαβή και ότι τα χρησιμοποίησαν σαν δοκιμή πολέμου, αλλά πολλοί κάτοικοι έπαθαν νόσους που μοιάζουν με πνευμονία και τουλάχιστον ένας βεβαιώθηκε ότι πέθανε από αυτό.

1950-1953

Μια σειρά μικροβίων χρησιμοποιήθηκαν με κάλυψη στον πόλεμο της Κορέας. Υπολογίζεται ότι ερίφθησαν φτερά(!) μολυσμένα με Άνθρακα και κουνούπια και μύγες φορείς Πανώλους και Κίτρινου πυρετού και τρωκτικά με ποικιλία νόσων, Χρησιμοποιήθηκαν οι ίδιες τεχνικές με την ανοσοποίηση και στα ίδια εργαστήρια. Επί προεδρίας Αϊζενχάουερ προσήχθησαν σε δίκη τρεις αμερικανοί που δημοσίευσαν για αυτές τις δραστηριότητες. Κανείς δεν καταδικάστηκε.

1952-1953

Σε μιαν άλλη σειρά πειραμάτων ο στρατός των ΗΠΑ απελευθέρωσε σύννεφα «αβλαβών» μικροβίων ψεκάζοντας 6 πόλεις των ΗΠΑ και του Καναδά για να μελετήσουν τις τεχνικές στα σενάρια χημικού και βιολογικού πολέμου. Αναφορά του στρατού επισημαίνει τα προβλήματα στο αναπνευστικό που παρουσίασαν οι ανύποπτοι πολίτες.

1955

Στον Κόλπο Τάμπα της Φλόριντα παρατηρήθηκε αιφνίδια αύξηση των κρουσμάτων Κοκίτη με 12 θανάτους, όταν μετά από τεστ της CIA διέφυγε βακτήριο στην ατμόσφαιρα.

1965

Σε μια μελέτη 3 ετών 70 εθελοντές φυλακισμένοι στις φυλακές Holmesburg της Φιλαδέλφεια υποβλήθηκαν σε δοκιμές για την αντοχή στη Διοξίνη και τον Πορτοκαλί παράγοντα. Τα συμπτώματα που παρουσίασαν οι άνδρες δεν αντιμετωπίστηκαν και παρέμειναν χωρίς θεραπεία επί 7 μήνες. Κανείς δεν τους είχε προειδοποιήσει ότι αργότερα θα τους χρησιμοποιούσαν και σαν πειραματόζωα για τη μελέτη της ανάπτυξης του καρκίνου.

1966

Ο στρατός των ΗΠΑ διέσπειρε βάκιλο στον υπόγειο σιδηρόδρομο της Νέας Υόρκης σαν δοκιμή. Αν και δεν παρατηρήθηκαν επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων οι λεπτομέρειες του πειράματος ακόμη αξιολογούνται.

1868-1969

Η CIA πειραματίστηκε στην πιθανότητα δηλητηρίασης του πόσιμου νερού ρίχνοντας χημικό παράγοντα στο νερό της Ουάσιγκτον. Αν και δεν επακολούθησαν συμπτώματα στον πληθυσμό το πείραμα έγινε χωρίς τη γνώση και τη συναίνεση των κατοίκων.

1969

Στις 9 Ιουνίου 1969 ο δρ Μc Artor τότε διευθυντής του τμήματος ερευνών για την Άμυνα παρουσιάστηκε στην Επιτροπή Υποτροφιών ζητώντας χρηματοδότηση για την παραγωγή κάποιου συνθετικού παράγοντα που θα προκαλούσε μείωση της ανοσολογικής επάρκειας των ατόμων. Έλαβε χρηματοδότηση 10 εκατομυρίων $ για να παράγει αυτό τον παράγοντα εντός 5-10 ετών. Το ΑΙDS εμφανίστηκε σαν κοινωνική απειλή μετά 10 έτη.

1980-1981

Σε κέντρα συγκέντρωσης στο Μαϊάμι και Πουέρτο Ρίκο αϊτινοί πρόσφυγες εμφάνισαν γυναικομαστία και ισχυρίστηκαν ότι τους έκαναν κάποιες ενέσεις με ορμόνες.

1981

Πάνω από 300.000 κουβανοί εμφάνισαν Δάγκειο αιμορραγικό πυρετό. Μια έρευνα του περιοδικού «Covert Action Information Bulletin» που συνεργάζεται με διάφορα κέντρα πληροφοριών στον κόσμο, ισχυρίστηκε ότι αυτό οφειλόταν σε απελευθέρωση μολυσμένων κουνουπιών από αντεπαναστάτες σε συνεργασία με την CIA.

1985

Επιδημία Δάγκειου πυρετού εμφανίστηκε στη Μανάγκουα της Νικαράγουα μετά εκτεταμένες αεροπορικές αναγνωριστικές πτήσεις των ΗΠΑ. Προσεβλήθη σχεδόν ο μισός πληθυσμός της πόλης και αρκετοί πέθαναν. Ήταν η πρώτη τέτοια επιδημία στη χώρα και έμοιαζε με την επιδημία του 1981 στην Κούβα. Ο Δάγκειος ήταν το αντικείμενο πειραματισμού στις επιχειρήσεις του Ντιετριχ στο Μέριλαντ.

1987

Σαν αποτέλεσμα πίεσης ομάδων κοινωνικού ελέγχου το Υπουργείο Αμύνης των ΗΠΑ παραδέχθηκε ότι ακόμη λειτουργεί εγκαταστάσεις χημικού και Βιολογικού πολέμου σε 127 πόλεις των ΗΠΑ.

1996

Μετά από πίεση από το κοινό και το Κογκρέσο το Υπουργείο άμυνας των ΗΠΑ παραδέχθηκε ότι τουλάχιστον 20.000 στρατιώτες μπορεί να έχουν εκτεθεί σε χημικά όπλα στον πόλεμο του Κόλπου. Δεν αποδέχθηκαν την επικινδυνότητα των βομβών απεμπλουτισμένου Ουρανίου και ισχυρίστηκαν ότι τα υπόλοιπα ανεξήγητα συμπτώματα ίσως οφείλονται στους πειραματικούς εμβολιασμούς των στρατιωτών για το βιολογικό πόλεμο. Ας σημειωθεί ότι η οικογένεια Μπους είναι ιδιοκτήτρια μιας από τις βιομηχανίες αυτών των εμβολίων.

Ζούμε τον πλήρη παραλογισμό του ανθρώπινου είδους. Η ανθρωπότητα χρειάστηκε δεκάδες χρόνια, μόχθο και χρήμα για να εξαλείψει τη νόσο της ευλογιάς, αλλά είναι ικανή σε ένα μόλις λεπτό να επαναφέρει τη φρίκη της. Εμείς οι γιατροί που καθημερινά μοχθούμε για να σώσουμε έστω και μιαν ανθρώπινη ζωή αδυνατούμε να κατανοήσουμε τη «λογική» των στρατοκρατών που με πρόσχημα την τρομοκρατία βομβαρδίζουν αμάχους. Πιστοί στον Ιπποκρατικό όρκο διακηρύττουμε ότι είναι ανήθικη η χρησιμοποίηση της νόσου σαν όπλου πραγματικού ή για εκφοβισμό όπως έγινε με τα κρούσματα Άνθρακα στις ΗΠΑ. Επισημαίνουμε ότι με κανένα πρόσχημα δεν πρέπει να χρησιμοποιηθούν τέτοια όπλα, αλλά αντίθετα πρέπει να καταστραφούν όλα τα αποθέματα τέτοιων όπλων από όλα τα κράτη.

Χαλάτζα Ιράκ 1988

Χαιρετίζουμε την προσπάθεια του γεν γραμματέα του ΟΗΕ να μην επιστραπεί από το καθεστώς Ασαντ (όπως συνέβη με το Σαντάμ Χουσείν) η χρήση χημικών όπλων στη Συρία. Τα χημικά, βιολογικά όπλα είναι ήδη απαγορευμένα από το Διεθνές δίκαιο και κανείς δε νομιμοποιείται από οποιαδήποτε τρομοκρατική πράξη -οσονδήποτε τραγική ή αποτρόπαια- να συνεχίσει να παρανομεί χρησιμοποιώντας αυτά τα όπλα κατά αθώων ανύποπτων αμάχων.

Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου