Χάσαμε την Αλίκη Γιωτοπούλου Μαραγκοπουλου

Βραβείο Αλίκη Γιωτοπούλου Μαραγκοπούλου 2013

Χάσαμε την Αλίκη Γιωτοπούλου Μαραγκοπούλου

Σε στενό οικογενειακό κύκλο και με απλή πολιτική τελετή (σύμφωνα με την επιθυμία της) έγινε σήμερα (1-9-2018)  η κηδεία μιας εξαιρετικής γυναίκας με παγκόσμια ακτινοβολία, της Αλίκης Γιωτοπούλου -Μαραγκοπούλου, η οποία πέθανε χθες, μετά από 101 χρόνια γεμάτα μέχρι το τέλος από προσφορά και αγώνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Με την Αλίκη Γιωτοπούλου Μαραγκοπούλου είχα το προνόμιο να συνεργάζομαι πάνω από 30 χρόνια στα πλαίσια της πρόληψης από τον πυρηνικό κίνδυνο και είμαι αντιπρόεδρος της "Επιτροπής για τα πυρηνικά" που είχε ιδρύσει στο "Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα ανθρώπινα δικαιώματα" με την πολυετή και πολυσχιδή δράση. 

Στην παρουσίαση του βιβλίου του ΙΔΜΑ "οι κίνδυνοι από τα πυρηνικά" 30-3-2016

 Είχα την ύψιστη τιμή να βραβευθώ (2013) από το "Σύνδεσμο για τα δικαιώματα της γυναίκας" που εκείνη ίδρυσε και είναι η μόνη από τις παλιές φεμινιστικές οργανώνεις που επιβιώνει με επιτυχία, με το "Βραβείο Αλίκη Γιωτοπούλου Μαραγκοπούλου" και όπως είχα πει στην ομιλία μου, η μεγαλύτερη ευχή μου είναι το να της μοιάσω έστω και στο ελάχιστο. 

Είχα ακόμη την τιμή να βραβευθώ το 2000 από τον ίδιο Σύνδεσμο με το δημοσιογραφικό βραβείο "Χρυσό πενάκι -Παύλος Παλαιολόγος" γιατί τα χρονογραφήματα μου -που τότε φιλοξενούσε τακτικά η εφημερίδα ΑΥΓΗ - κρίθηκε ότι προωθούσαν την γυναικεία ισότητα. 

  

Χρυσό Πενάκι 2000

Η ΑΓΜ ανήκε στο συντηρητικό χώρο, όμως στη μακρόχρονη πορεία της διέλυσε όλες τις διαχωριστικές γραμμές, αντιπαλεύοντας  με όλους και υπερασπιζόμενη σθεναρά το δικαίωμα του ανυπεράσπιστου ανθρώπου. 

Γιαυτό και αγκαλιάστηκε και αγκάλιασε γυναίκες από όλο το δημοκρατικό τόξο, ποτέ δεν προέβαλε την αντιδικτατορική της δράση, συνεργάστηκε και αντιπολιτεύτηκε κάθε κυβέρνηση και δεν δίστασε να συγκρουστεί ακόμη και με τομείς της εξουσίας που σαν θεσμό σεβόταν. 

Ήταν πρωτοπόρος και πρότυπο για τις επιγενόμενες, καθώς ήταν από τις πρώτες καθηγήτριες Πανεπιστημίου και εξελέγη η πρώτη πρύτανης (επί δυο μάλιστα  φορές στο Πάντειο) .

παρουσίαση του έργου του ΙΔΜΑ κατά των όπλων Απεμπλουτισμένου Ουρανίου

Με εξαιρετική επιστημονική κατάρτιση σαν υπόβαθρο και με πολλούς πολύχρονους αγώνες δημιούργησε για μας τις γυναίκες το νομικό πλαίσιο, που παλαιότερα ήταν αδιανόητο και σήμερα απολαμβάνουμε, μια νομοθεσία τόσο πλήρη και καλά τεκμηριωμένη, που χρησιμοποιήθηκε σαν βάση νομοθετική και από την ΕΕ. Πράγματα που σήμερα θεωρούνται φυσιολογικά (όπως το να κρατάμε το επώνυμο όταν παντρευόμαστε, ή οι άδειες μητρότητας) χρειάστηκαν επίπονες προσπάθειες σε κάθε επίπεδο για να επιτευχθούν το 1983 (όπως φαίνεται στο εξαιρετικό αφιέρωμα που ετοίμασε ο "Σύνδεσμος για τα δικαιώματα της Γυναίκας" για τα 100 χρόνια της).

 Όμως ο φεμινισμός δεν ήταν ο μοναδικός της στόχος. Αντίθετα ήταν μια από τις δράσεις του Ιδρύματος Μαραγκοπούλου για να προστατεύσει τον κάθε ανίσχυρο άνθρωπο. 

Η προστασία του παιδιού σε καιρό ειρήνης και πολέμου, του εφήβου και των νέων (ειδικά στις φυλακές), η προάσπιση των μεταναστών, των ανθρώπων που καταπιέζονται από κάθε εξουσία, ήταν στο στόχαστρο, όχι απλά κάποιων καταγγελιών, αλλά ολοκληρωμένων δράσεων του ΙΔΜΑ.

Με ετήσια φοιτητικά βραβεία και τη Βιβλιοθήκη βοηθούσε στην διαμόρφωση μιας νέας γενιάς νομικών που θα ενδιαφέρονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα και όχι για τον προσωπικό τους πλούτο. Με δωρεάν νομική βοήθεια κάλυψε άπειρες περιπτώσεις δυσλειτουργίας του κράτους δικαίου.

από την τελετή βράβευσης των φοιτητών 2015

Δεν δίστασε να συγκρουσθεί με την εξουσία. Ήταν η πρώτη, που με νομική τεκμηρίωση, επεσήμανε ότι τα Μνημόνια στερούν το ελληνικό δημόσιο από ζωτικό χώρο ανεξαρτησίας. Κατακεραύνωνε την κάθε κυβέρνηση όταν έβλαπτε το εθνικό συμφέρον ή όταν παραβίαζε τα δικαιώματα του κάθε αδύναμου πολίτη. Δεν δίστασε το 2001 να φέρει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης δικαστική αγωγή κατά του ΝΑΤΟ για τη χρήση όπλων Απεμπλουτισμένου Ουρανίου στον πόλεμο κατά της Γιουγκοσλαβίας. 

Πίστευε στην Ευρώπη του ανθρωπισμού και πάλευε να τη διαμορφώσει όπως πρέπει να είναι. Ήταν πρώτα απ' όλα Ελληνίδα, αλλά με την οικουμενική διάσταση που ο κλασσικός κόσμος μας προίκισε και ήξερε το σωστό τρόπο να προωθεί τα ελληνικά "συμφέροντα" σε διεθνή φόρα. 

Υπερασπιζόταν το δικαίωμα του ελληνικού λαού για καθαρό περιβάλλον και το δικαίωμα των εργαζομένων για υγεία στο εργασιακό τους περιβάλλον.

 Κατά τη διάρκεια της κοινής μας πορείας έζησα από κοντά την αποτελεσματικότητα της στο χειρισμό δύσκολων υποθέσεων, όπως πχ τη δικαστική διαμάχη με το δημόσια για τα αυξημένα κρούσματα  καρκίνου λόγω των ορυχείων της ΔΕΗ στη περιοχή Εορδαία Αμυνταίου Κοζάνης, και τη συνεχή της προσπάθεια για την πλήρη απαγόρευση των πυρηνικών όπλων και το σταμάτημα των πυρηνικών εργοστασίων (μετά το Τσέρνομπιλ και τη Φουκουσίμα).

Στο φιλόξενο σπίτι της με τον πρόεδρο των εργαζομένων της ΔΕΗ Εορδαίας

Υπερασπιζόταν σθεναρά τα πιστεύω της και μπορούσε να τεκμηριώσει τις απόψεις της και το κυριότερο να βρίσκει τρόπους για να τα κάνει πράξη. 

Θα παραμείνει στις καρδιές όσων τη γνώρισαν φάρος ελπίδας για το μέλλον του κόσμου. Το παράδειγμά της πρέπει να γίνει γνωστό και στα παιδιά και τα εγγόνια μας για να έχουν πυξίδα στις αναπόφευκτες δυσκολίες της ζωής.

Εύχομαι τα πνευματικά της παιδιά, το ΙΔΜΑ και ο "Σύνδεσμος για τα δικαιώματα της γυναίκας" να συνεχίσουν επάξια το δρόμο που εκείνη χάραξε.

 Η παρακαταθήκη της και στο βίντεο

https://m.youtube.com/watch?v=1C9DFlXPFb8

Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου