Το τάμα

Το τάμα

Τι τυχερός! Δεν τον έπιασαν με τους άλλους που είχαν κρυφτεί στην κοιλιά του φορτηγού. Κατάφερε να ξεφύγει. Σε μια γωνίτσα τόση δα. Μαζεύτηκε σαν κουβαράκι. Έβλεπε τους μπάτσους με τα σκυλιά να ψάχνουν, να τους ξετρυπώνουν ένα ένα, να τους ψάχνουν προσεκτικά -πόσο τον αηδίαζαν τα ξένα χέρια στο κορμί του!- να τους καθίζουν στην άκρη με τα χέρια πάνω από το κεφάλι, ενώ οι προβολείς της τηλεόρασης τους φώτιζαν κι αυτοί, έσκυβαν το κεφάλι από ντροπή, μόνο που δεν έκλαιγαν. Τους κόπους μιας ζωής, τους κόπους όλης μας της οικογένειας στοιχίζει τούτο το ταξίδι. Οι γυναίκες φεύγουν πιο εύκολα, κι ας κλαινε κι αυτές. Με πρακτορεία. Με το αεροπλάνο. Νόμιμα. Τις παίρνουν υπηρέτριες στη Σαουδική Αραβία. Ακούγεται αστείο. Μια έρημος πιο πλούσια από το πλουσιότερο νησί, τη Σρι Λάγκα. Ας όψεται ο εμφύλιος.

 Κι εγώ τη σχολή τουριστικών επαγγελμάτων τελείωσα. Πώς νάρθουν όμως οι τουρίστες μες τις βόμβες των Ταμίλ; Γιαυτό κι οι δικοί μου με βοήθησαν. Ξέρουν ότι κι εγώ θα τους βοηθήσω. Δεν ξέρω πώς τα κατάφερα και γλίτωσα. Δεν είχα σχέδιο. Κρύφτηκα στην πρώτη γωνιά. Περνούσαν μπροστά μου μπάτσοι και σκυλιά μα σα να τυφλωνόντουσαν, σα νάσβυνε η δύναμη της όσφρησή τους. Σίγουρα χάρη στο τάμα της μάνας μου στο δέντρο Μπο. Κείνο το κουρελάκι που κρέμασε στο ιερό μας δέντρο για να πετύχω. Κουρελάκι απ’ το δικό μου πουκάμισο. Για να γυρίσω γερός. Ένα λαίνι νερό είναι αρκετή πληρωμή, τάμα για το δέντρο που βοήθησε το Βούδα να φτάσει στη φώτιση. Ένα λαίνι με νερό ή ότι άλλο έχεις. 

Δεν πίστευα στην τύχη μου όταν τους είδα να φεύγουν. Όλοι οι άλλοι θα γυρίσουν πίσω. Λένε ότι τους λυπούνται αλλ’ αρνούνται να τους δεχθούν. Κατηγορούν αυτούς, που μας μεταφέρουν. Είναι δουλέμποροι, λένε. Μα αν εμείς είμαστε δούλοι, τότε ποιος είναι ο αφέντης; 

Έμπλεξα με πολλά αφεντικά σ’ αυτή τη χώρα που με σταμάτησαν οι μπάτσοι. Άλλοι καλοί κι άλλοι κακοί, όπως παντού στον κόσμο. Σε μιαν Αθήνα κόλαση με αυτοκίνητα να ζουζουνίζουν και τις πολυκατοικίες να σε πλακώνουν, σε υπόγεια ανήλιαγα ψυχρά, στενοί δρόμοι, ξεραίλα και καυσαέριο. Τελικά τα βρήκα μ’ έναν αλβανό. Όχι αλβανό- αλβανό, αλλά χριστιανό- αλβανό, απ’ τους δικούς τους. Είχε κι άλλους σαν και μένα στη δούλεψή του. Βάφαμε τις οικοδομές. 

Πήγαμε σ’ ένα σπίτι να συμφωνήσουμε και βλέπω στο σαλόνι τους πάνω στο πιάνο ένα ξύλινο Βούδα. Βάλθηκα να τον προσκυνώ όπως του πρέπει κι οι άλλοι γελούσαν και με χάζευαν. Προσκύνησα και τ’ αφεντικό γιατί τον είχε ψηλά με το σεβασμό που του αξίζει του Φωτισμένου. Πάνω απ’ τα κεφάλια μας. Ήθελα να δουλέψω γιαυτό τον άνθρωπο που ξέρει να τιμά το Βούδα. Είχε κι αυτός ένα τάμα να πληρώσει στους δικούς του φωτισμένους αγίους. Ήθελε να βάψουμε μιαν εκκλησιά, μιαν εκκλησιά που βγάζει νερό αγιασμένο, στο χωριό του στο βουνό. Εκεί μας πήγε. 

Μόλις το είδα τρελάθηκα. Πράσινο πράσινο, όλο νερά σαν το χωριό μου στο Κάντυ. Άρχισα να τρέχω πέρα δώθε σαν τρελός κι εκείνοι με περγελούσαν. «Αθήνα μάπα, τους έλεγα. Εδώ ωραία» Και μες το κατακαλόκαιρο τ’ απογευματάκι πιάνει μια βροχή χορταστική, ακριβώς σαν την πατρίδα μου. Μοσκοβόλησε ο τόπος και νόμιζα πως θάβλεπα στην καταχνιά τις γυναίκες μας να κουβαλούν βρεμένες τα κοφίνια με το φρεσκοκομμένο τσάι. Ο ουρανός μ’ ευλογούσε. Το τάμα της μάνας μου μ’ ακολουθούσε μέχρις εδώ. 

Κάθε μέρα βάφαμε την εκκλησιά τους και μόλις τέλειωνα έπαιρνα τα όρη σαν αλαφιασμένος ελέφαντας. «Θα τον δουν οι χωριάτες, έτσι μαυριδερό και θα τρομάξουν» έλεγαν, μα δε με πείραζε. Άρχισα να τρώω με όρεξη και ο μάστορας θαύμαζε «Αυτός στην Αθήνα μπουκιά δεν κατεβάζει!» έλεγα. Δε φοβόμουν πια όπως όταν τους έβλεπα να τσακώνονται στην τηλεόραση για τις δικές τους ταυτότητες, όταν εγώ καμιά ταυτότητα δεν είχα. 

Έβαφα τους τοίχους της εκκλησιάς τους με σεβασμό. Το χρωστούσα στον άνθρωπο που σεβάστηκε την εικόνα του Φωτισμένου μας. Ο άσπρος τοίχος ήταν το δικό μου τάμα στο μακρινό ιερό μου δέντρο. Σκεπτόμουν. Όσο η βροχή μας ευλογεί, ελπίζουμε. Θα το ποτίσω κάποτε το ιερό μου δέντρο Μπο με ένα λαήνι νερό απ’ αυτή την εκκλησιά της ελπίδας. Όσο ο τοίχοι λάμπουν τόσο σιγουρεύομαι. Το τάμα της μάνας μου θα εκπληρωθεί. Θα γυρίσω γρήγορα.

Δημοσιεύτηκε στήλη "εξ' αφορμής" Η ΑΥΓΗ 14-7-2000

Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου