επιπτώσεις στην υγεία από Φουκισίμα



ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΒΙΟΧΗΜΙΚΗΣ ΑΠΕΙΛΗΣ

Ταγμ.Κόκοτα 5, Πειραιάς-18533-Τηλ.2104133179-Fax.2104111975

e-mail: ippnw@hol.gr

GREEK MEDICAL ASSOCIATION

FOR ΤΗΕ PROTECTION OF ΤΗΕ ENVIRONMENT

AND AGAINST NUCLEAR AND BIOCHEMICAL THREAT

5,Kokota St.-18533 Piraeus,Greece- Tel 0030-2104133179-Fax.0030-2104111975

e-mail: ippnw@hol.gr

Αναμενόμενες επιπτώσεις στην υγεία από το ατύχημα στην Φουκισίμα

Όπως και στο Τσερνομπιλ από οξεία έκθεση στη ραδιενέργεια αναμένουμε να καταλήξουν μόνο οι δεκάδες εργαζομένων, που παλεύουν να περιορίσουν την καταστροφή. Αυτοί θα εμφανίσουν γρήγορα εμέτους, διάρροια, τριχόπτωση, αιμορραγία, λοιμώξεις λόγω παράλυσης του ανοσοποιητικού συστήματος, σύγχυση, κώμα, θάνατο.

Η μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού θα μολυνθεί από τον αέρα μέσω της εισπνοής και του δέρματος και αργότερα μέσω της τροφικής αλυσίδας. Αυτοί θα εμφανίσουν όχι άμεσα, αλλά μετά από έτη ή δεκαετίες συνέπειες που αφορούν όχι μόνο τους ίδιους, αλλά και τους απογόνους τους.

Το κοινό χαρακτηριστικό των κληρονομικών ανωμαλιών και των καρκινοπαθειών που προκαλούνται από τη ραδιενέργεια είναι οι αλλοιώσεις στο DΝΑ. Οι πιο συνηθισμένες μορφές καρκινοπαθειών που προκαλούνται από την ακτινοβολία είναι λευχαιμίες, καρκίνοι του στήθους, του μυελού των οστών, του πνεύμονα, των οστών. του εντέρου, του θυρεοειδούς, του ήπατος, του λεπτού εντέρου και του δέρματος. Ο τύπος του καρκίνου έχει σχέση και με το ραδιοϊσότοπο που επικρατεί. 

Για παράδειγμα στο Τσερνομπίλ υπήρξε τεράστια αύξηση των κρουσμάτων Καρκίνου του Θυρεοειδούς λόγω προσλήψεως Ραδιενεργού Ιωδίου, γιαυτό και οι ιαπωνικές αρχές άμεσα χορήγησαν ταμπλέτες Ιωδίου. Αν και είδαμε να γίνονται δειγματολογικές μετρήσεις στον πληθυσμό με ανιχνευτές Geiger η εσωτερική έκθεση στη ραδιενέργεια θα φανεί πολύ αργότερα.

Η λανθάνουσα περίοδος εμφάνισης της νόσου ποικίλλει ανάλογα με τον τύπο του καρκίνου. Οι λευχαιμίες αρχίζουν αμέσως μετά την έκθεση και φθάνουν το μέγιστο μετά 7 έτη ενώ η εκδήλωση των εντοπισμένων καρκίνων αρχίζει 7 χρόνια μετά την έκθεση και φθάνει το μέγιστο 40 χρόνια μετά. Το 50% των κρουσμάτων αναμένεται στην πρώτη περίπτωση εντός διαστήματος 12,5 ετών ενώ στην δεύτερη περίπτωση στα 25 χρόνια.

Οι κληρονομικές ανωμαλίες διακρίνονται σε μεταλλάξεις και χρωματοσωματικές αλλοιώσεις. Σαν μεταλλάξεις ορίζομε τις τοπικές βλάβες στο DNA που δε συνοδεύονται από ορατές αλλοιώσεις στη δομή του χρωματοσώματος. Χρωματοσωματικές αλλοιώσεις προκύπτουν από μη επιδιορθούμενες βλάβες των χρωματοσωμάτων, που είναι συνήθως ορατές στο μικροσκόπιο. Απόγονοι που προέρχονται από γεννητικά κύτταρα με χρωματοσωματικές αλλοιώσεις, εκδηλώνουν κληρονομικές ανωμαλίες τύπου Μογγολισμού (σύνδρομο Down) και είναι προβλέψιμες από προγεννητικές εξετάσεις όπως η αμνιοκέντηση. Αντίθετα οι μεταλλάξεις δεν είναι ανιχνεύσιμες με το μικροσκόπιο, χρειάζονται εξειδικευμένες εξετάσεις ή ανοσοβιολογικές αναλύσεις για την ανίχνευσή τους σε ορισμένες περιπτώσεις και είναι πιο επικίνδυνα γιατί σα βιώσιμα τα κύτταρα συμμετέχουν στη δημιουργία απογόνων. Δεν υπάρχει δόση κατωφλίου για τη δημιουργία μεταλλάξεων. Όσο μικρή κι αν είναι η ποσότητα ακτινοβολίας που απορροφά ένα κύτταρο πάντοτε δημιουργείται αυξημένη πιθανότητα πρόκλησης μεταλλάξεων. 

Το σημαντικότερο όμως πρόβλημα προκύπτει από το γεγονός του ότι η πλειοψηφία των μεταλλάξεων είναι υπολειπόμενου τύπου, έτσι που δεν εκδηλώνονται στην πρώτη γενεά, αλλά περνώντας μέσα από το γενετικό του υλικό φθάνει στους απογόνους το ίδιο επικίνδυνη ανεξάρτητα με το πόσες γενιές θα περάσουν. Οι μεταλλάξεις είναι στην πλειοψηφία τους δυσμενείς για τα άτομα στα οποία εκδηλώνονται και παράδειγμα μετάλλαξης υπολειπόμενου τύπου είναι η γνωστή μας Μεσογειακή αναιμία.

Για τους λόγους αυτούς και στην Ιαπωνία θα παρατηρηθεί τους επόμενους μήνες το φαινόμενο που είχαμε ζήσει και στην Ελλάδα, δηλαδή μαζικές θεραπευτικές εκτρώσεις σε επιθυμητές κυήσεις.

Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου