Maria Sotiropoulou

Η Σαντορίνη, της Ελλάδας το Γιούσουρι*  (*από το διήγημα του Ανδρέα Καρκαβίτσα) Ομιλία στην τελετή βράβευσής μου από το "Σύλλογο Μεγαλοχωριτών"  8-2-1986 στον «Παρνασσό»  Με τον τότε μητροπολίτη Θήρας Παντελεήμονα και τον πρόεδρο Βίκτορα Ακύλα Η Σαντορίνη, της Ελλάδας το Γιούσουρι. Πολύτιμη κι εύθραυστη σα μαργαριτάρι, φυλαχτό στο λαιμό του Αιγαίου κατευθείαν από της γης τα σπλάχνα, μαχαιριά στη θάλασσα. Τα κρίνα των σπιτιών της, ολάνθιστα πεταρίζουν στης άβυσσος τα χείλη. Τα κλήματα δειλά πασχίζουν να κρύψουν των φύλλων τις ελπίδες από τ’ άγριου βοριά τα χάδια. Πώς ξεμαλλιάζονται τ’ αγριολούλουδα τινάζοντας της θάλασσας τον ίδρω!! Όλα βαριά, όλα πικρά, όλα χυμούς γεμάτα, πηχτά, πνιχτά, χρώματα, σχήματα, καημοί, νοτισμένοι απ’ τ’ αγιάζι. Πώς σμίγει γης και θάλασσα κι ουράνια στην ομίχλη! Πώς βγαίνει της ντομάτας το σκληρόπετσο ζαφείρι; Πώς ξεχειλίζει του κρασιού η κάψα και η γλύκα; Κάθε τσαμπί να στάζει θείο αίμα, κάθε ρογίτσα το...

Όσα δεν ήξερα για τον πατέρα μου Ή  Πώς ο μπαμπάς μου έγινε σχολείο στη Θηρασιά Βάλσαμος Πιτσικάλης - Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου (2009) έξω από το δημοτικό σχολείο Θηρασιάς,  το οποίο πήρε το όνομα Νικόλαος Αρβανίτης  με ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Οίας μετά από πρόταση του κ Πιτσικάλη Τούτες τις μέρες που τα απειλητικά σύννεφα πυκνώνουν πάνω από την Ελλάδα οι μαρτυρίες για τα στερημένα χρόνια της Κατοχής αποκτούν άλλο βάρος. Με το θερμό μου «ευχαριστώ» στο μαθητή του πατέρα μου και άρα πνευματικό μου αδελφό Βάλσαμο Πιτσικάλη. Μαρτυρία Βάλσαμου Πιτσικάλη ΝΙΚΟΛΑΟΣ Μ. ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ Θα προσπαθήσω να μεταφέρω στο χαρτί την εικόνα του Δασκάλου, που έζησα για περισσότερο από 7 χρόνια. Όταν πρωτοήλθε στην Θηρασιά το 1941 ένας νέος μάλλον ψηλός με λεπτά και ευγενικά χαρακτηριστικά και γαλανά μάτια, μα εκείνο που τον διέκρινε ήταν το χαμόγελο που ανθούσε πάντα στο πρόσωπό του. Νέος ορφανός από μάνα και πατέρα μπορεί όταν βρισκόταν μ...

 Μανώλης Αυτιάς ή Λούης  Ένας αυθεντικός αναρχικός Σήμερα κηδεύεται ο φίλος μας, Μανώλης, γνωστός στο πανελλήνιο σαν Λούης, ο αληθινός ήρωας του 'βαμμένα κόκκινα μαλλιά" του Μουρσελά. Τον πρωτογνώρισα στα Μικροβιολογικά του Οίκου Ναύτη, που τότε δούλευα σαν υπεύθυνη γιατρός. Δε ζήτησε καμιάν εξυπηρέτηση, όπως συνήθως οι ναυτικοί. Αν και βρεθήκαμε στενότερα γνωστοί μέσω της αδελφής του Δέσποινας, με την οποία είχαμε συνυπηρετήσει στο Σταθμό Αιμοδοσίας του Τζαννείου δε ρώτησε για την υγεία του. Άλλωστε συνήθιζε να κοροϊδεύει την κάθε του ασθένεια. Να κλείνει το μάτι στο θάνατο σα νάχε το μυστικό να τον ξορκίσει. Τον είχε ξεγελάσει αρκετές φορές, έλεγε. Δεν έμοιαζε να τον φοβάται. Είχε ακούσει, είπε, για τις αντιπυρηνικές πρωτοβουλίες και τα βιβλία μου και ήλθε με μιαν αγκαλιά βιβλία, που όλα είχαν με τον θαρρείς παιδικό γραφικό του χαρακτήρα, την αφιέρωση «Με πελαγίσιο θαυμασμό κι αγάπη Λούης» Έτσι υπέγραφε. Όχι με τ’ όνομά του, αλλά Λούης, με τ’ όνομα της Κατοχής και τ...

Του σεισμού πρωτόλεια  Στιγμιαίες  Φωτογραφίες  της αιώνιας Σαντορίνης Εσείστης σαν τη λεμονιά. Κλονίστηκαν τα σκοτεινά λαγόνια, τα σπίτια έρεψαν, οι δρόμοι ερήμωσαν,  ζωές πετάξανε κι ολούθε φάνταζες δρακόντου στόμα. Εσείστης και βουνά σαν ώμους αδιάφορα τα κίνησες, όγκους νερών ανάβλυσες, τα σπίτια τσαλαπάτησες, κι η γης μαράζωσε σ’ αιώνων χάδι. Εσείστης κι όλα μοιάζαν νεκρά, Πετρωμένα, υπόγεια. Όλα βγάζαν καπνούς,  όλα δείχναν χαμένα. Μα ξανά χαμογέλασες κι όλα ανθίσαν με βιάση. Πορφυρά και μαβιά και γαλάζια και κίτρινα, η ζωή πυροτέχνημα απ’ την πέτρινη αγκάλη. Μα ξανά χαμογέλασες και τα σπίτια σαν κρίνα φυτρώσαν, τα αμπέλια το χώμα αγκάλιασαν, με ντομάτες οι δρόμοι ματώσαν και ξανά η χαρά μια ανάγκη. Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου

Αγαπώ τον PC μου  από το 1998 Γράφω με μελάνι κι απολαμβάνω την ανατολή κάθε λέξης που στεγνώνοντας αποτυπώνεται  στο παρθένο χαρτί. Αρκεί μια σταλαγματιά νερό κι οι λέξεις διαλύονται σε λεκέδες κατάλληλους για παιχνίδια ψυχανάλυσης.  Στο άλλο άκρο συνεργάζομαι με τον «Προσωπικό»!! μου Υπολογιστή (PC), γράφοντας εκτενή κείμενα κι εκείνος στοργικά με διορθώνει κι επιτηρεί την ορθογραφία, επισημαίνει την επανάληψη κάποιας λέξης, ξαφνιάζεται με τα αρχαιοελληνικά κι αναρωτιέται για τους νεολογισμούς, μετρά τις λέξεις, κόβει και ράβει το κείμενο κατά τις επιθυμίες μου, το ανακατατάσσει, το αποθηκεύει στη μνήμη του και το στέλνει χωρίς κόπο, όπου του δώσω εντολή, δυνητικά σε άπειρους παραλήπτες. Αρκεί ένα παιχνίδισμα της τάσης στη ΔΕΗ και ο PC μου διαγράφει μονοκονδυλιά πολύωρους λεκτικούς πειραματισμούς, που η δική μου μνήμη είναι ανίκανη πια ν’ ανακαλέσει.  -Να το σώζεις, να το κρατάς σε αντίγραφο, λένε οι γνώστες της τεχνολογίας, όμως νιώθω προδομένη απ...

Αποπυρηνικοποιημένη Μ. Ανατολή.   Αναγκαιότητα ή ουτοπία; Ζούμε σε μιαν ατμόσφαιρα «deja vue” με το ίδιο ακριβώς επίκεντρο: τον Κόλπο και τα στενά του και με ίδια αφορμή: Το αν δικαιούται  κάποια άλλη χώρα εκτός από τους ήδη έχοντες (φανερά ή κρυφά) να κατέχει πυρηνικά. Οργανώσεις όπως η δική μας πρωτοστάτησαν για την υπογραφή των αντιπυρηνικών συμφωνιών και νιώσαμε οργή όταν είδαμε ότι αυτές οι συνθήκες χρησιμοποιήθηκαν, σαν πρόσχημα -ψευδώς όπως αποδείχθηκε- για το δεύτερο πόλεμο στο Ιράκ, που μόλις έληξε με την απόσυρση των αμερικανών και τραγικά (όπως τα προβλέπαμε τότε) για την περιοχή  αποτελέσματα. Και τώρα ξανά οι ίδιες συμφωνίες χρησιμοποιούνται σαν πρόσχημα κατά του Ιράν, την ώρα που το Ισραήλ που σίγουρα κατέχει πυρηνικά αρνείται οιονδήποτε έλεγχο. Η πυρηνική εποχή μετά τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι χαρακτηρίστηκε από την ισορροπία του τρόμου. Όταν τα πυρηνικά όπλα έφθασαν σε θηριώδες ύψος και έγιναν ικανά να καταστρέψουν εκατοντάδες φορές ολόκλ...

        Η ουτοπία της Ειρήνης         Παιδί και πόλεμος  Ομιλία στη Σούδα Νέου Φαλήρου Ιούλης 1994 Δεν άλλαξαν πολλά από τότε  ξανά ο Κόλπος απειλεί την Ειρήνη διαφαίνονται οι αιτίες όσων σήμερα βιώνουμε  και ας μη ξεχνάμε ότι στην Ιστορία οι οικονομικές κρίσεις λύνονται συχνά με παγκόσμιο πόλεμο        Ο  πόλεμος  στον  Κόλπο    τελείωσε.   Δόξα  τω  θεώ  δεν   κινδυνεύουν  πια τα  σούπερ μάρκετ μας απ'  τις επιδρομές των  φρονίμων που αγοράζουν  πριν πεινάσουν -πάντα για  το γαλατάκι των παιδιών νοιάζονται ποτέ  για τη  δική τους μακροημέρευση-. Μπορούμε  τώρα ν'  αποσύρουμε το σαραβαλάκι και  ν' αγοράσουμε καταλυτικό.  Η μπενζίνα νίκησε. θα κρατηθεί στο ύψος της τιμής της κι  ας  μυρίζει  λίγο,  όχι  κλούβιο  αυγό,  όπ...

Υπάρχει ελπίδα        Δέκα τη νύχτα με παγωνιά και βγαίνοντας από τον "Ιανό" είδα τρεις πολίτες να μιλούν σε έναν άστεγο, που καθόταν σε αυτοσχέδια καρέκλα στην άκρη του δρόμου κουκουλωμένος με παλιόρουχα και περιστοιχιμένος με χαρτόνια.  Μπροστά τους ήταν σταματημένο ένα άσπρο βαν που στο πλάι έγραφε Δήμος Αθηναίων. Υπηρεσία περίθαλψης αστέγων. Οι πολίτες (υπάλληλοι του δήμου ή εθελοντές;) για αρκετήν ώρα προσπαθούσαν να πείσουν τον άστεγο να μπει στο βαν για να τον πάνε σε κάποιο ζεστό μέρος, όμως εκείνος έκανε τον κοιμισμένο. Εκείνοι προσπαθούσαν να καταλάβουν μήπως είναι μεθυσμένος ή άρρωστος (η μέθη είναι το πιο σίγουρο διαβατήριο για το θάνατο τις ψυχρές νύχτες). Στο τέλος ακούμπησαν πλάι του κάποια τρόφιμα και προχώρησαν πιο κάτω προφανώς για να επαναλάβουν τη διαδικασία. Μόνο τότε ο άστεγος ζωντάνεψε και άρχισε να τρώει λαίμαργα ότι του άφησαν.     Δεν ξέρω αν ο πρώτος νεκρός άστεγος στην Κρήτη κινητοποίησε αυτό το μηχανισμό, αλλά είναι...

  Η πεθερά      -Δεν είναι ωραίες οι κουρτίνες; ρώτησε η Ευδοκία. Τις έπλεξα με τα χεράκια μου. Και το φωτιστικό ασορτί. -Και η κουβέρτα στο κρεβάτι δεν είναι τρέλα; πρόσθεσε η Σάντυ μ' ένα πλατύ χαμόγελο. Το κρεβάτι φαρδύ, στρωμένο ροδοπέταλα, ρύζι, κουφέτα  και χαρτονομίσματα καθρεφτιζόταν στη μεγάλη τουαλέτα όπου η Σάντυ φορώντας κιόλας το νυφικό πάσχιζε να μακιγιαριστεί όσο πιο τέλεια μπορούσε. -Το διαλέξαμε αυτό το μακιγιάζ, είπε περήφανα. Δεν είναι περίφημο; Μήτε φανταχτερό, μήτε άτονο. -Θα είσαι υπέροχη, είπε η Ευδοκία και την αγκάλιασε με δάκρυα στα μάτια. Το μοναχοπαίδι μου, μουρμούρισε συγκινημένα. Το κορίτσι μου νύφη.. -Ελάτε, ελάτε να σας δείξω και τα προικιά του γαμπρού. Πολύ περιποιημένα. Ούτε σε κορίτσι. Βλέπετε κείνη τη σκυριανή κασέλα γεμάτη με κεντήματα. Μοναχοπαίδι βλέπεις κι αυτός κι η μάνα του προκομμένη. Εξαιρετική οικογένεια κι ευκατάστατη. Στο Χίλτον η δεξίωση του γάμου για χίλια άτομα. Βέβαια δεν είναι σπουδασμένο το πα...