Ξανά η ανεργία είναι γένους θηλυκού

Η ανεργία είναι γένους θηλυκού ξανά

Δημοσιεύτηκαν οι νέες στατιστικές για την ανεργία της βαθιάς οικονομικής κρίσης. Και ενώ όλοι επικεντρώνουν στο τραγικό ποσοστό της ανεργίας των νέων, ελάχιστοι ασχολούνται με την ανεργία των γυναικών. Θεωρείται ίσως αυτονόητο ότι αν καταλήξουμε στο ένας εργαζόμενος ανά οικογένεια (όπως μας έταξαν!), καλύτερα αυτός ο ένας να είναι ο άνδρας. Αποτελεί άλλωστε επανάληψη του ίδιου κοινωνικού φαινομένου. Οι γυναίκες πάντα σε καιρούς λειψανδρίας έβγαιναν στις «ανδρικές» δουλειές και μετά επέστρεφαν ήσυχα στο σπίτι τους.
Κανείς δεν αμφισβητεί το γεγονός ότι πάντα πια  η ανεργία  απειλεί τον καθένα και ότι οι γυναίκες πλήττονται περισσότερο ή τ’ ότι η πλειοψηφία των γυναικών παραμένουν στο χώρο της άτυπης εργασίας του μεροκάματου σε σπίτια ή της περίθαλψης αρρώστων και ηλικιωμένων χωρίς ασφάλιση.
Κανείς δεν ξεχνά ότι η γυναίκα  δουλεύει χωρίς αμοιβή στις οικογενειακές επιχειρήσεις, τα χωράφια ή την κτηνοτροφία ζητιανεύοντας πολλές φορές από το σύζυγο αφέντη τα στοιχειώδη για το σπίτι τη στιγμή που εκείνος ξημεροβραδιάζεται στα καφενεία παίζοντας πρέφα, ή μένοντας ξεκρέμαστη με το βάρος των παιδιών, όταν εκείνος επιλέγει να την αντικαταστήσει με κάποια νεώτερη στο μεσοστράτι της ζωής.
Κανείς δεν παραβλέπει ότι οι νέες οικογενειακές δομές κι η ανωνυμία της πόλης έπληξαν και τις γυναίκες που έχασαν τη συμπαράσταση της γειτόνισσας και την ασφάλεια της κοινής στέγης που παρείχαν τα πατριαρχικά πρότυπα. Άλλωστε το πρόβλημα της μοναξιάς των ηλικιωμένων πλήττει ισότιμα τα δύο φύλα, αν όχι περισσότερο τους άντρες, αφού οι γιαγιάδες επειδή προσφέρουν κρατώντας το νοικοκυριό και τα παιδιά γίνονται ευκολότερα αποδεκτές στο σπίτι των παιδιών τους.
Από την άλλη πλευρά οι συσχετισμοί άλλαξαν σε όλα τα επαγγέλματα, η γυναίκα ευκολότερα βρίσκει δουλειά μερικής απασχόλησης, ενώ οι προοπτικές υψηλής εξειδίκευσης προσφέρονται και στις γυναίκες, ενώ στα πανεπιστήμια μπαίνουν όλο και περισσότερα κορίτσια που δεν είναι πρόθυμα να εγκαταλείψουν την καριέρα για το γάμο.
Έτσι είναι λάθος τόσο το να αγνοείται η προσφορά των γυναικών όσο και το να επικεντρώνεται το πρόβλημα της ανεργίας στο γυναικείο πληθυσμό και να χρησιμοποιείται σα νέο όπλο στον πόλεμο των φύλων. Δε μπορούμε να υποβαθμίζουμε εμείς οι γυναίκες, που είμαστε μανάδες γιων και σύντροφοι ανδρών το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα στην πλειοψηφία  η ανδρική εργασία εξασφαλίζει το βιοπορισμό της οικογένειας, ενώ το γυναικείο μεροκάματο συμπληρώνει συνήθως το οικογενειακό εισόδημα, η ανεργία του άντρα τον ευνουχίζει κοινωνικά και τον καταρρακώνει ψυχολογικά αφού δύσκολα μπορεί ν’ απασχοληθεί με οικιακές εργασίες ακόμη και όταν η γυναίκα του δουλεύει.
Κανείς όμως δε μπορεί να υποστηρίζει τις απόψεις του νεοσυντηρητισμού για την επιστροφή των γυναικών στο σπίτι για ν’ απελευθερωθούν οι θέσεις για τους άντρες. Είναι η φιλοσοφία του διαίρει και βασίλευε. Η ίδια που ευθύνεται για το ρατσισμό και την ξενοφοβία.
Καμιά θεσμική αλλαγή δεν πρόκειται να μεταβάλει τη νοοτροπία διαχωρισμού των ευθυνών στο σπίτι ή τους κοινωνικούς ρόλους, που θα υπάρχουν όσο οι ίδιες οι γυναίκες τους αποδέχονται. Μόνο οι ίδιες οι γυναίκες μπορούν μέσα από το διάλογο με τους άντρες και τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών να επηρεάσουν τις αλλαγές που ήδη έχουν δρομολογηθεί χάρη στους αγώνες του φεμινισμού, παρά την τροχοπέδη των στερεότυπων που επιβάλλονται από το σχολειό και τα ΜΜΕ.
Η ανεργία είναι κοινωνικό φαινόμενο που μας πλήττει όλους, άνδρες και γυναίκες, σε κάθε επίπεδο μόρφωσης ή εξειδίκευσης και θα λυθεί μόνο με τη συσπείρωση του εργατικού δυναμικού σε κοινούς αγώνες και όχι ξορκίζοντας τους μετανάστες ή προκαλώντας τον εμφύλιο ανάμεσα στις συντεχνίες  και προπαντός όχι στέφοντας τις γυναίκες ενάντια στους άντρες. Το δικαίωμα ίσης αμοιβής για ίση δουλειά παραμένει απαραβίαστο και στις προσλήψεις δεν επιτρέπεται ν’ αποκλείεται κάποιος λόγω φύλου, ούτε όμως μπορεί να ισχύσουν κοινωνικά κριτήρια ανάλογα με αυτά των ατόμων με ειδικές ανάγκες για τις γυναίκες, που ήδη  έχουν αποδείξει την αξία τους σε κάθε εργασιακό τομέα.
Όλοι μαζί άντρες και γυναίκες πρέπει μακριά από στείρους ανταγωνισμούς ν’ αγωνιστούμε αδελφωμένα  να ξεφύγουμε από την κρίση και να παλέψουμε ξανά για περισσότερες θέσεις, λιγότερες εργάσιμες ώρες με ίση αμοιβή και τελικά καλύτερο επίπεδο ζωής για μας και για τα παιδιά μας. Αρκετά με τη μιζέρια, που θέλουν να μας καταδικάσουν. Αξίζουμε το καλύτερο!

Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου