Με αφορμή το bullying

Με αφορμή το bullying 
Η περίπτωση του αδικοχαμένου Βαγγέλη Γιακουμάκη που "συγκλόνισε το πανελλήνιο" είχε το χαρακτήρα της υπερβολής. Κάθε απώλεια νέου ανθρώπου είναι τραγική και για την οικογένειά του αφήνει δυσαναπλήρωτο κενό. Η ενοχική σταυροφορία όμως που ακολούθησε ανέδειξε την ανωριμότητα της ελληνικής κοινωνίας σε κάθε ρατσιστικό φαινόμενο. 
Το bullying είναι  παλιό όσο ο άνθρωπος. Δεν είναι παρά μια μορφή ρατσισμού που ανθίζει στα σχολεία από την αθωότητα της άγνοιας των διαφορών και καρπίζει με τη σαδιστική επιβολή του νόμου του ισχυρότερου και πέρα από τα πανεπιστημιακά έδρανα. 
Όλοι τη βιώσαμε λίγο πολύ σε ρόλο θύματος ή θύτη αν και παλιά δεν την ονοματίζαμε έτσι. Ο κάθε διαφορετικός, όποιος ξεπερνούσε τις κοινωνικές νόρμες της κάθε εποχής ήταν πάντα το θύμα εκείνων που αρχικά από άγνοια κι έπειτα από καλά κρυμμένα συμπλέγματα μειονεξίας τρομοκρατούσαν ψυχολογικά ή σωματικά τον πιο αδύναμο. Από τους πειραματισμούς ένταξης με ευφάνταστο βασανισμό ζώων (κάποτε πετάλωναν τις γάτες!!! με καρυδότσουφλα), τις "αθώες" φάρσες στον δύσμορφο, χαζό ή το "φυτό" της τάξης του δημοτικού στις σεξιστικές επιθέσεις κατά των πρώτων φοιτητριών στα Πανεπιστήμια, το bullying αποτελεί τον καθρέφτη της κοινωνικής Προκρούστειας κλίνης που βίαια αποκόπτει ότι αποκλίνει από τους εκάστοτε κανόνες. Τα καψόνια στο στρατό πάντα αποτελούσαν τρόπο "εκπαίδευσης" του μάχιμου "αληθινού" άνδρα, ενώ οι γυναίκες εφάρμοζαν πιο ύπουλους τρόπους στιγματισμού από τη διαπόμπευση της "πουτάνας" στην ανυποληψία της ανέραστης. Ο σχολικός εκφοβισμός δεν είναι παρά η προθέρμαση για τη μάχη για μια θέση δουλειάς ή το καλύτερο κοινωνικό στασίδι.ενώ συχνά εκείνοι που καταγγέλλουν το φαινόμενο είναι οι ίδιοι που εφαρμόζουν στον εργασιακό τους χώρο αντίστοιχες μεθόδους επιβίωσης. 
Η διαφορά είναι ότι παλαιότερα οι "διαφορετικοί" μάθαιναν να κρύβονται και οι γονείς και δάσκαλοι δεν παρενέβαιναν στα σχολικά νταηλίκια. Η βία ήταν πάντα ενσωματωμένη στο παιδικό παιχνίδι από τον πετροπόλεμο και τις μάχες με ξεχασμένα πυρομαχικά μέχρι τις αυτοσχέδιες ομαδοποιήσεις για παράλογες αφορμές (από τη γειτονιά μέχρι την προτίμηση σε κάποιο σταρ) κι αλίμονο στον ανέντακτο. Σε μιαν ηλικία που όλοι θέλουν απεγνωσμένα να ενταχθούν, μοναδική διέξοδος φάνταζε η φυγή με κάθε μέσον και ο θάνατος ηρωική έξοδος. 
Το φαινόμενο υπήρχε πάντα, αλλά σήμερα γίνεται πιο φανερό. Το Διαδίκτυο εκπαιδεύει σε πιο ευφάνταστους νέους τρόπους εκφοβισμού, καλύπτει με ανωνυμία τους θρασείς. ενώ νομιμοποιεί με φονικά βιντεογκέιμ τη χρήση βίας, ηρωοποιεί με τις καθημερινές ειδήσεις τον δυνατό, έτσι που στην πραγματική ζωή είναι πολύ πιο εύκολο το παιχνίδι να μεταστραφεί και οι θύτες να γίνουν θύματα. "Όλοι είμαστε Βαγγέλης" δηλώναμε περήφανα στα σόσιαλ μήντια κι έπειτα ανακηρυχθήκαμε αυτόκλητοι δικαστές και εκτελεστές μεταφέροντας την κρητική βεντέτα στα Γιάννενα και απαιτώντας το λιντσάρισμα των "ενόχων". 
Αναρωτιέμαι γιατί δεν είχε παρατηρηθεί η ίδια φιλαλληλία για την περίπτωση της 15χρονης στην Αμάρυνθο που το 2005 κατά τη διάρκεια καταλήψεων βιάστηκε σε σχολικό κτίριο από συμμαθητές ενώ συμμαθήτριες βιντεοσκοπούσαν τη σκηνή. Μήπως δε μπορέσαμε να ταυτισθούμε με αυτό το στυλ του bulling, επειδή τότε το κορίτσι ήταν Βουλγαρικής καταγωγής και τα καλόπαιδα δικά μας; Η μήπως δεν αποτελούσε εκπαίδευση στο bullying από τους γονείς στα παιδιά η κατά τις παρελάσεις βίαια απόσπαση της σημαίας από τα χέρια αριστούχων με πρόσχημα την ιθαγένεια; 
Από την άλλη είναι ή δεν είναι bullying το κλείσιμο και η καταστροφή των πανεπιστημιακών κτιρίων από μια ελάχιστη μειοψηφία που με τη βία επιβάλεται στους πολλούς για την ακίνδυνη προβολή των απόψεων τους. Αν ορίσουμε το bullying σαν "σχολικό εκφοβισμό με όπλο την κάθε μορφή βίας" τότε και η συστηματική επιβολή μιας μειοψηφίας περιθωριακών στην αδύναμη πλειοψηφία εμπίπτει στον κανόνα. 
Δεν είμαι πια καθόλου σίγουρη ότι γίναμε πιο πολιτισμένοι, επειδή αυτή τη στιγμή είμαστε πιο ανεκτικοί στις σεξουαλικές προτιμήσεις ή επειδή αλλάξαμε άποψη για τη θέση των γυναικών. Δείτε τριγύρω. Ζούμε σε μια κοινωνία εκφοβισμού, μιαν εποχή βίας όπου όσοι κατέχουν πυρηνικά ή χρήμα υπαγορεύουν στους υπόλοιπους τις εντολές και κάθε κοινωνική κατάκτηση διαλύεται σε μιαν επιστροφή σε δουλοκτητικές πρακτικές. Η πλειοψηφία των πολιτών δυστυχώς δεν επαναστατεί αν η καταστροφή δεν τους αγγίξει. Ο τρόπος αντίδρασης είναι δυστυχώς η επιστροφή στο Μεσαίωνα της τρομοκρατίας. Νέα παιδιά δυτικών κοινωνιών συστρατεύονται με τους τζιχαντιστές και κάθε χνάρι πολιτισμού στοχοποιείται στο όραμα μιας νέας παγκόσμιας τάξης. Η εκτέλεση μιας καλυμμένης γυναίκας (επειδή βγήκε στο δρόμο με τις παντόφλες!!) είναι πιο τραγική από τους  πολυδιαφημισμένους αποκεφαλισμούς των δυτικών και η καταστροφή των αγαλμάτων σηματοδοτεί την ακραία ισοπέδωση της βαρβαρότητας που ξεπηδά μέσα από τα σχολεία μας. 
Οι φοιτητές που κάνουν καψόνια είναι οι ίδιοι που θα γίνουν χούλιγκαν, ναζιστές ή τζιχαντιστές. Και πια δεν είμαι καθόλου σίγουρη για τη βελτίωση του ανθρώπου μέσα από την παιδεία. Οι ναζί συχνά διέπραταν τις γενοκτονίες ακούγοντας Μπετόβεν, ενώ από τους εκατοντάδες γερμανούς φαντάρους που εκτελούσαν ολόκληρες οικογένειες σπίτι με σπίτι στα πολυάριθμα ματωμένα χωριά μας, μοναχικές περιπτώσεις ήταν εκείνοι που γνέφοντάς τους να κάνουν σιωπή άδειαζαν το πολυβόλο στον αέρα.
Χρειάζεται ηρωισμός για ν' αντισταθείς στην ένταξη που το bullying προσφέρει όχι μόνο στα σχολεία. Κάθε άνθρωπος μέσα του κρύβει το θύτη και το θύμα, τον αθώο και τον ένοχο. Είναι προσωπικός δρόμος ευθύνης η ανέλιξη σε κάποιο καλύτερο για όλους και τον καθένα αύριο. "Ωφελέειν ή μη βλάπτειν", δίδασκε ο Ιπποκράτης τους γιατρούς και νομίζω ότι είναι χρυσός κανόνας για κάθε άνθρωπο. Κάνε καλό ή τουλάχιστον μη βλάπτεις. Αν θέλουμε να δικαιωθεί η μνήμη αυτού του παιδιού, του Βαγγέλη , που δεν άντεξε τη βία στους χώρους εκπαίδευσης, ας το ξανασκεφθούμε. Η επιστροφή στη ζούγκλα της αυτοδικίας είναι σίγουρα η λάθος λύση στο πρόβλημα.

Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου

Σχόλια

  1. Annitsa Varchalama Arvaniti Μαρια μου καλημέρα Συμφωνώ απόλυτα μαζί σου μακάρι να το διαβάσουν όλοι πιστεύω μονο οτι τώρα τα πραγματα έχουν γίνει πιο άγρια απο παλιά και πρεπει να ευαισθητοποιηθουμε όλοι ειδικα οι γονεις και οι δάσκαλοι γιατί αυτοι διαπλαθουν χαρακτηρες

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Eleni Stefani
    Καλημέρα Μαρία, δεν γνωριζόμαστε, αλλά πήρα το θάρρος να πω δυο πράγματα. Αν είμαι λάθος ή αν είναι σωστά αυτά που θα πω αυτό για σένα είναι τέλεια και μπορείς να το προσπεράσεις.
    Διάβασα το άρθρο σου για το Βαγγέλη (και όχι Παναγιώτη) Γιακουμάκη.
    Βρήκα ενδιαφέροντα τα σχετικά με τον εκφοβισμό, όμως έχω να παρατηρήσω κάποια πράγματα. Την αντίδραση που προκάλεσε η περίπτωσή του, που εσύ τη βρίσκεις υπερβολική γιατί έχουν συμβεί παρόμοια γεγονότα χωρίς ανάλογες αντιδράσεις, την ερμηνεύω στο χάρισμα που είχε η γλυκήτητά του να μιλήσει σε όλες τις καρδιές. Επομένως τη λέξη υπερβολή τη θεωρώ άκαιρη ως κριτική σε έναν νεκρό. προσωπικά θεωρώ λεκτική βία ακόμη και το ότι δεν τον προσφωνείς με το σωστό του όνομα. κάνω λάθος?

    Καλημέρα Ελένη μου. Σε ευχαριστω γιατί διάβασες τις σκέψεις μου για την τραγωδία του Βαγγελη -συγγνωμην για το όνομα ηταν λάθος μου που πρώτη μου επεςημανες, οπως και η ορθογραφία του bullying που αμέσως διορθώνω. Σα μητέρα 4 παιδιών και γιαγιά ουτε μπορώ να διανοηθώ την οδύνη των δικών του ανθρώπων κατα ήδη διάρκεια της αναζητηςης και με το τρομερό άγγελμα του θανάτου του Το βασανισμένο αυτο παιδί δεν το γνώρισα προσωπικά και δε νομιζω οτι ειναι σωστό να ταυτιζόμαστε με κάποιον επειδη ειναι γλυκός στις φωτογραφιες. Δεν αμφισβητώ το οτι ηταν ευαίσθητο και εξαιρετικό παλληκαρι ούτε κρίνω τους λόγους της στοχοποιηςης του απο τους ανεγκέφαλους συμφοιτητές του ουτε το οτι οσοι το πίεσαν πρεπει να τιμωρηθούν παραδειγματικά απο το Νόμο και αν ο Νόμος δεν ειναι σωστός να τον αλλάξουμε ετσι ώστε να καλύπτει καθε περίπτωση σχολικής βίας. Αυτο που θεωρώ υπερβολή ειναι η ταύτιση με οποιοδήποτε γλυκό πρόσωπο που συχνά ειναι υποκριτική και που ξεφουσκώνει αμέσως μολις τα φώτα της επικαιρότητας σβήσουν. Αναρωτιέμαι αν μπορούμε κάτι να κάνουμε ώστε τα σχολεία να γίνουν καλύτερα και τα παιδια να "μορφώνονται" πρωτιστα σε καλούς κι έπειτα σε χρησιμους ανθρώπους .
    Και πάλι σε ευχαριστω. Αν συμφωνείς μπορω να προσθέσω το κείμενο σου και την απ´αντηση σαν σχόλιο στο μπλογκ μου .
    φιλικα
    Μαρία

    Μαρία,
    συμφωνώ σε όσα γράφεις περί ταύτισης. Κατά μία έννοια αποτελεί από μόνη της μια μορφή βίας να ταυτιζόμαστε με κάποιο σωματικά πιο συμπαθή από κάποιον άλλον. Ωστόσο, αν εξαιρέσουμε αυτούς που ζητούν βίαια εκδίκηση (και όχι απονομή δικαιοσύνης), ένοιωσα ότι όλη αυτή η αντίδραση γινόταν πραγματικά με συμπόνια, με αληθινό συναίσθημα και όχι ως μια διανοητική αντίδραση απέναντι σε σωστό και λάθος. Αυτό από μόνο του με κάνει να σταματάω εδώ και να μην προχωράω σε κριτική.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Νικος Φαραζης Καλημέρα Μαρία. Θα συμφωνήσω σε αυτά που λες πιο πάνω. Στο μόνο που έχω ένσταση είναι στο " χαρακτήρα της υπερβολής". Δεν είναι υπερβολική η αντίδραση επειδή καταπίνουμε αμάσητα τον εκφοβισμό σε άλλες εκφάνσεις τις κοινωνίας για τις οποίες έχεις απόλυτα δίκιο και εγώ θα μπορούσα να βάλω πολλές ακόμη. Και μάλιστα όταν ο εκφοβισμός έφτασε ακραία σε αυτοκτονία ή έγκλημα. Η συνειδητοποίηση ενός προβλήματος από μεγάλη μερίδα της κοινωνίας γίνεται συνήθως σε δευτερεύοντα θέματα από ότι δείχνει η ιστορία αλλά πάντα είναι ευπρόσδεκτη από τους ανθρώπους που θέλουν να αλλάξουν την κοινωνία. Οι κοινωνικές κατακτήσεις προχώρησαν μέσα από την συνειδητοποίηση του προβλήματος από πλευρές του εποικοδομήματος και όχι της βάσης. Εσύ που ασχολείσαι με την ειρήνη και τον κίνδυνο από τα πυρηνικά και θέλεις να προχωρήσεις τις λύσεις αυτών των προβλημάτων, θεωρείς θησαυρό στο κίνημα την συστράτευση δίπλα σου ανθρώπων που χωρίς να έχουν συνειδητοποιήσει την οικονομική βάση των εγκλημάτων και το σύμφυτο με την οικονομία των αγορών, αντιδρούν μαζί σου μέσα από ενστάσεις σε επίπεδο εποικοδομήματος και όχι βάσης. Θα ήταν οικτρό αν η αντίδραση σε θάνατο από συστηματικό εκφοβισμό μέσα σε πανεπιστημιακή σχολή ήταν μικρότερη. Εγώ το θεωρώ ελπιδοφόρο παρότι η συζήτηση άνοιξε σε μια μικρότερης σημασίας διάσταση στον εκφοβισμό και έχεις δίκιο. Πάντα όμως σχεδόν έτσι γίνεται και έτσι γίνονται οι κοινωνικές τομές δυστυχώς.
    2 ώρες · Τροποποιήθηκε · Δεν μου αρέσει ·

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Maria Palmou Συμφωνώ απόλυτα με τις απόψεις σου, Μαρία! Η κοινωνία μας καλύπτεται πίσω από έναν υποκριτικό καθωσπρεπισμό και ανακαλύπτει το απάνθρωπο πρόσωπό της μόνον όταν γίνεται το κακό. Τα πρότυπά της επίσης είναι το ίδιο υποκριτικά όσο και η ίδια. Με ένα ισοπεδωτικό εκπαιδευτικό σύστημα που ανταμείβει μόνο την αριστεία στη χρησιμοθηρική γνώση, περιθωριοποιεί κάθε διαφορετικότητα και ευαισθησία και ενοχοποιεί κάθε προσπάθεια προς την ανατροπή της καθεστηκυίας τάξης. Η μόνη λύση, κατά την άποψή μου,είναι να μάθουμε να βλέπουμε τον διπλανό μας ως άνθρωπο που έχει από τη γέννησή του το αναφαίρετο δικαίωμα στην αξιοπρεπή διαβίωση.
    48 λεπτά · Δεν μου αρέσει · 1

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ο γιος σου στο Ναυτικό

Ο Τηλέμαχος από τη Δίβρη δεν έφυγε ποτέ

Τα Λουβιάρικα της Σαντορίνης