Τα παιδιά της γενιάς των λαπτοπ ΔΕΝ διδάσκονται σωστά Ελληνικά

 

Η μεγάλη μου εγγονή, που τη νανούριζα με διηγήσεις από τη Μυθολογία 

https://mariasot.blogspot.com/2016/12/blog-post_23.html είναι πλέον άριστη μαθήτρια της Α Γυμνασίου. 

Έτσι ένιωσα μεγάλη έκπληξη όταν την άκουσα να γκρινιάζει «Τι τη θέλουμε την Οδύσσεια; Και μάλιστα να μας βάζουν βαθμό γιαυτό το μάθημα!!!» και «Τι τα θέλουμε τα Αρχαία και γιατί να μάθουμε τα πνεύματα και τους τόνους;» Και για μεν τα πνεύματα και τους τόνους, ίσως έχει δίκιο, αφού ήταν μεταγενέστερη εφεύρεση των Αλεξανδρινών, που δημιουργήθηκε για διευκόλυνση της προφοράς των αλλοδαπών, που μάθαιναν τα ελληνικά (τότε διεθνή γλώσσα) όπως τα παιδιά μας σήμερα μαθαίνουν τα αγγλικά, όμως για την Οδύσσεια ένιωσα ενοχή γιατί δεν την προετοίμασα έγκαιρα ν’ αγκαλιάσει το θαύμα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

Σαν παιδί δύο φιλολόγων και με ιδιαίτερο θαυμασμό για τα αριστουργήματα την ελληνικής γραμματείας ένιωσα κατάθλιψη για όσα μου είπε η συνονόματη εγγονή και την παρακάλεσα να διαβάσουμε μαζί το αυριανό της μάθημα. 

Το βασικό βιβλίο μελέτης της Οδύσσειας στην Α Γυμνασίου είναι από αποσπάσματα της ποιητικής μετάφρασης του Δ. Μαρωνίτη, το κείμενο της οποίας αντιμετωπίζεται από τα παιδιά σαν «αρχαία» γλώσσα. Ένιωσα κατάπληκτη, επειδή η εγγονή μου αγνοούσε τη λέξη «θυγατέρα» τη στιγμή που κατάγεται από τη Σαντορίνη, όπου και οι αναλφάβητοι παλαιόθεν αποκαλούσαν «θυατέρια» και όχι κόρες, τα θηλυκά μέλη της οικογένειας. Κατάπληξη μου προκάλεσε και η απάντηση του φιλολόγου «Επειδή είναι μυθολογία και όλα είναι μύθοι δηλαδή ψέμματα» στο ερώτημα κάποιου μαθητή «Γιατί ο Ορέστης σκότωσε τη μάνα του;» και που φαίνεται είναι η μόνιμη απάντηση στις απορίες των παιδιών. Δεν πιστεύω ότι ο καθηγητής είχε πρόβλημα να εξηγήσει το θέμα της μοιχείας, που προκάλεσε τη μητροκτονία, στα παιδιά, που σήμερα βλέπουν τηλεόραση. Πιστεύω ότι μάλλον πιέζεται χρονικά να βγάλει την ύλη και δεν ενδιαφέρεται για μια σε βάθος ανάλυση των λόγων, που η Μυθολογία καθρεφτίζει τη ζωή των ανθρώπων.

Απ’ ότι κατάλαβα κανείς δε μπαίνει πλέον στον κόπο να εξηγήσει στα παιδιά ότι η «Οδύσσεια» δεν είναι ένα παράλογο (για παιδιά που ταξιδεύουν με αεροπλάνα) κείμενο, που μιλά για κάποιον που -αν είναι δυνατόν!!! ταξίδευε 10 χρόνια- αλλά το θεμέλιο της Παγκόσμιας λογοτεχνίας, ενώ η ποιητική μετάφραση βιώνεται από τα παιδιά του λάπτοπ σαν ακατανόητη μετάπτωση «από τη Σκύλα στη Χάρυβδι». 

Η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών γίνεται μέσα από «εύκολα» αρχαιοελληνικά κείμενα όπως του Λουκιανού, τα οποία όμως στο πρωτότυπο είναι ακατανόητα για τα παιδιά και ουσιαστικά μελετούν μόνο τη μετάφραση από τον «τυφλοσούρτη», που αν και στη δική μας γενιά ήταν παράνομος, σήμερα παρέχεται από το εκπαιδευτικό σύστημα. 

Αν και δεν φάνηκε να πείθεται η εγγονή μου για τη σπουδαιότητα της ελληνικής γλώσσης στη χρήση της χάραξης μαθηματικών λογισμικών στη γλώσσα των κομπιούτερ, που η γενιά της θεωρεί απαραίτητα για τη σύγχρονη επιβίωση, αναθάρρησα όταν εξηγώντας της ότι η λέξη «κρίμα» για τις πράξεις του Αιγίσθου έχει διαφορετική από τη σύγχρονη έννοια, αφού βγαίνει από το κρίνω, άρα σημαίνει καταδίκη «Α ναι crime!!! από αυτό βγαίνει» μου απαντά δίνοντας μου αφορμή να της μιλήσω για την αμιγώς Ελληνική στα Αγγλικά ομιλία του αείμνηστου Ζολώτα. 

Απευθύνθηκα και στην εγγονή της αδελφής μου, άριστη μαθήτρια κι αυτή της Γ Γυμνασίου. Κι εκείνη αντιμετωπίζει το ίδιο ακριβώς πρόβλημα και μάλιστα μου είπε ότι στα βιβλία της Β Γυμνασίου η Ιλιάδα είναι πολύ χειρότερη. Η μόνιμη απάντηση των καθηγητών σε ερωτήματα του τύπου «Γιατί η ωραία Ελένη λέει ο Ευρυπίδης ότι βρέθηκε στην Αίγυπτο ενώ στην Ιλιάδα λέει ότι ήταν στην Τροία;» είναι το ότι «Παραμύθια είναι !!!! (τα κλασσικά κείμενα) ότι θέλουν γράφουν!!!!». Έτσι και το μόνο σημείο στο οποίο τα παιδιά συμφωνούν, όταν οι καθηγητές επιμένουν ότι αυτά τα κείμενα διδάσκονται στα σχολεία όλου του κόσμου, είναι η απάντηση ότι «Στα ξένα σχολεία μάλλον τα διδάσκουν με καλύτερο τρόπο.»

Δεν είμαι ειδική, όμως πονώ για τον εκφυλισμό της ελληνικής γλώσσας και μέσα από το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Δεν ξέρω πώς θα μπορούσε τα παιδιά να αντιληφθούν το θησαυρό της σοφίας και τον πλούτο που κλείνει κάθε ελληνική λέξη. Δεν ξέρω πώς θα μπορούσε να κατανοήσουν τα παιδιά ότι η Μυθολογία είναι καθρέπτης της ψυχοσύνθεσης των λαών και τα κλασσικά κείμενα πανέμορφες λογοτεχνικά απεικονίσεις της μάχης του Καλού με το Κακό, αναγνώριση του  μέτρου στην ανθρώπινη ύπαρξη και της υπεροχής της άτεγκτης δικαιοσύνης των «Θεϊκών» -κρυφά ίσως- φιλάνθρωπων νόμων απέναντι στο δίκαιο που θεσπίζει η εκάστοτε εξουσία.  Δεν ξέρω γιατί δεν γίνεται κατανοητό από το Νηπιαγωγείο ακόμη, ότι η Ιλιάδα είναι ένα έπος που αντίθετα με τις εθνοκεντρικές παραδόσεις άλλων λαών μιλά με σεβασμό για τον αντίπαλο, ενώ σε αντίθεση με τους μοντέρνους «ιστορικούς» της κυρίαρχης άποψης καταγράφει με σαφήνεια τα μειονεκτήματα των νικητών Ελλήνων ηγετών και περιγράφει με λεπτομέρεια τόσο τη γενναιότητα των μαχητών όσο και τα δεινά του πολέμου σε προσωπικό επίπεδο και στους αμάχους, και ότι η Οδύσσεια είναι η αρχετυπική αφήγηση της αναζήτησης στη ζωή κάθε ανθρώπου.

Φοβάμαι για το αύριο όχι μόνο των ελληνόπουλων, αλλά κάθε παιδιού στον κόσμο,  που ξεκινά τη ζωή του αποκόπτοντας τόσο άσπλαχνα τις ρίζες με τις πανανθρώπινες αξίες, που πρότυπα όπως ο Οδυσσέας ή η Αντιγόνη, ο Οιδίποδας ή η Λυσιστράτη προσφέρουν στις γενιές που έρχονται, όπου Γης.

 Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου