Μισθοφόροι και ιδεολόγοι στρατιώτες

Μισθοφόροι και ιδεολόγοι στρατιώτες

Στην ΕΤ 1 προβλήθηκε στις 23-2-2017 το σοκ ντοκιμαντέρ “The child soldier’s new job” (1) για την κατά τον 21^ο αιώνα γενίκευση της χρήσης μισθοφορικών στρατευμάτων από τις ΗΠΑ, -κυρίως σε Ιράκ και Αφγανιστάν- και την «αξιοποίηση» των πρώην παιδιών- στρατιωτών από τους εμφυλίους της Αφρικής στις νέες ιδιωτικές στρατιωτικές εταιρίες.

Η χρήση μισθοφόρων είναι πολύ παλιά και με ιστορική συνέχεια. Μη ξεχνάμε ότι το σημαντικότατο ιστορικό σύγγραμμα του Ξενοφώντος «Κύρου ανάβασις» περιγράφει την -μετά το θάνατο του Κύρου- περιπετειώδη επιστροφή των Μυρίων (10.000 Ελλήνων μισθοφόρων στον Περσικό εμφύλιο) προς τη θάλασσα. Και ενώ ο Ξενοφών παρουσιάζει τα βάσανα των μισθοφόρων, η Ιστορία έχει αποδείξει επανειλημμένα τις συνέπειες, που προκύπτουν στους μισθωτές τους, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το 241 πΧ όταν οι Καρχηδόνιοι δε μπόρεσαν να πληρώσουν τους μισθοφόρους τους με αποτέλεσμα τον τριετή αιματηρότατο πόλεμο, που έληξε με νίκη του Αμίλκα. Οι μισθοφόροι πάντα εύκολα αλλάζουν στρατόπεδο στρεφόμενοι στον πλειοδότη και λόγω εθνικής ή ιδεολογικής αφύπνισης, όπως συνέβη στην περίπτωση των Κλεφτών και Αρματολών κατά την  Επανάσταση του 1821. Δυστυχώς ούτε η χρήση κακοποιών στοιχείων στη συγκρότηση των ιδιωτικών στρατών  είναι πρωτοφανής. Η «Λεγεώνα των ξένων» έτσι δημιουργήθηκε και έτσι βάναυσα έδρασε. Το γαϊτανάκι της βίας εύκολα συνεχίζεται όταν η πολιτισμένη ανθρωπότητα δίνει σαν μόνη επαγγελματική διέξοδο, ξανά όπλα  στα παιδιά, που έσφαξαν τους γονείς τους για να ενταχθούν στους στρατούς των φυλάρχων. Τα βίντεο με τις ακρότητες των μισθοφόρων (χειρότερες και από τις φρικιαστικές του κανονικού στρατού) στο Ιράκ, φαίνεται σαν μια από τις βασικές αιτίες για την ταχεία ανάπτυξη του ISIS.

Το παράδοξο για τον 21^ο αιώνα είναι ότι από το 1977 βάσει της Συνθήκης της Γενεύης στον ΟΗΕ ο μισθοφόρος θεωρείται παράνομος στρατιώτης, που δεν έχει δικαίωμα να θεωρείται αγωνιστής ή αιχμάλωτος πολέμου.

Και όμως τα πλούσια κυρίαρχα κράτη όλο και περισσότερο χρησιμοποιούν τις Ιδιωτικές Στρατιωτικές Εταιρείες (Academi, Defion International, G4S) με κυρίαρχο την κολοσσιαία Aegis (από το Αιγίς = η περίτεχνη ασπίδα του Δία, που κατασκεύασε ο Ήφαιστος από το δέρμα της Αμάλθειας και την οποία δανείζει και στην Αθηνά), που ίδρυσε ο Βρετανός συνταγματάρχης Τιμ Σπάισερ. 

Αν και η Ιστορία βρίθει των δεινών, που προκάλεσαν οι μισθοφορικοί στρατοί στους ίδιους τους εργοδότες τους, οι πολιτικοί σήμερα εξακολουθούν να τους χρησιμοποιούν και όχι μόνο σε καλυμμένες -συχνά παράνομες- στρατιωτικές επεμβάσεις σε τρίτες χώρες, αλλά και στα πλαίσια της «ειρηνευτικής» στρατιωτικής βοήθειας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ!! Όταν το πολιτικό κόστος από μια στρατιωτική επέμβαση γίνεται δυσβάσταγο ανοίγουν τα πορτοφόλια και προσλαμβάνουν μισθοφόρους με τεράστιο οικονομικό κόστος, αν και οι ίδιοι οι μισθοφόροι -ειδικά από τις χώρες της Αφρικής- τελικά γεύονται μόνο τα ψίχουλα, που πέφτουν από το τραπέζι των μεσαζόντων.

Σε μιαν εποχή, που η ιδεολογική στράτευση προκαλεί την τύφλωση των φανατικών, που αγάλλονται προκαλώντας ολοκαυτώματα, σε μιαν εποχή, που ο πόλεμος μηχανοποιείται και τα ρομπότ δίνουν το πρόσταγμα και επιτηρούν την κάθε μάχη, η έξαρση των μισθοφόρων και μάλιστα στην ίδια ιστορική σκηνή, που απαθανάτισε ο Ξενοφών, μοιάζει παλιμπαιδική εμμονή.

Δυστυχώς παρά την τεράστια τεχνολογική άνθιση, την ανάπτυξη της επικοινωνίας και το γεφύρωμα των πολιτισμών μέσα από το Διαδίκτυο, ο πόλεμος και κατά τον 21^ο αιώνα, θριαμβεύει σε όλη την υφήλιο και μετά τις πρόσφατες εξαγγελίες του προέδρου Τραμπ βρισκόμαστε μιαν ανάσα πριν από το ξεκίνημα νέας κούρσας πυρηνικών εξοπλισμών. Ο ΟΗΕ αποδεικνύεται ανίσχυρος να επιβάλει τις αποφάσεις της πλειοψηφίας στους πανίσχυρους νταήδες, που επικρατούν χρησιμοποιώντας κάθε μέσον θεμιτό και κυρίως αθέμιτο.

Οι ειρηνιστές σήμερα μοιάζουν με κείνους που περιγράφει ο Καβάφης να φυλάττουν Θερμοπύλες. Αναγκαστικά υπερασπίζονται την ειρήνη αν και

«Προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)

πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος

κι οι Μήδοι επιτέλους θα διαβούνε.»(2)

1 Το ντοκιμαντέρ «The Child Soldier’s New Job» (το νέο επάγγελμα του παιδιού - στρατιώτη), παραγωγής Δανίας 2016, αποκαλύπτει πώς δουλεύει η ιδιωτική πολεμική βιομηχανία. Κυβερνήσεις αναθέτουν σε ιδιώτες να βρουν πολεμιστές από τα πιο φτωχά μέρη του κόσμου, όπως η Ουγκάντα και η Σιέρα Λεόνε. Αποτέλεσμα η στρατολόγηση παιδιών - στρατιωτών. Στο ντοκιμαντέρ βλέπουμε τα ίδια τα παιδιά να διηγούνται την ιστορία τους.

2 Κ.Π. Καβάφης, “Θερμοπύλες”, Ποιήματα 1897-1933, εκδ. Ίκαρος 1984.

Η Παλλάς Αθηνά φορώντας την Αιγίδα

Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου