Οι διαφορετικοί τύποι των εμβολίων για το COVID/19

 


Οι διαφορετικοί τύποι των εμβολίων για το COVID-19 

Μετάφραση στα ελληνικά του άρθρου της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας 
Επειδή είμαι γιατρός και δεν υπήρχε στο κείμενο της ανάρτησης της ΠΟΥ, ένιωσα την ανάγκη τώρα που σιγά σιγά όλοι εμβολιαζόμαστε, να το μεταφράσω για τους συμπατριώτες μου, που δεν ξέρουν άλλη γλώσσα. Για την κατανόηση απαιτούνται στοιχειώδεις γνώσεις Βιολογίας.

12 January 2021

Αυτό το άρθρο είναι τμήμα σειράς επεξηγηματικών κειμένων για την ανάπτυξη και διανομή των εμβολίων. Μάθετε περισσότερα για τα εμβόλια από το πώς δουλεύουν στο πώς διασφαλίζεται η ασφάλεια και η επαρκής πρόσβαση στο  Vaccines Explained series.

¨Από το Δεκέμβριο  2020, πάνω από 200 υποψήφια εμβόλια κατά του COVID-19 αναπτύχθηκαν. Από αυτά τουλάχιστον 52 υποψήφια βρίσκονται σε στάδιο δοκιμών σε ανθρώπους. Υπάρχουν αρκετά άλλα σε φάση Ι/II, και θα μπουν σε φάση III κατά τον επόμενο μήνα.

Γιατί αναπτύσσονται τόσο πολλά εμβόλια?

Τυπικά πολλά υποψήφια εμβόλια απορρίπτονται πριν αποδειχθεί ότι είναι τόσο ασφαήόσο και αποτελεσματικά. Για παράδειγμα από όλα τα εμβόλια που μελετήθηκαν στο εργαστήρια και σε πειραματόζωα μόνο το 7% θα θεωρηθούν αρκετά καλά για να γίνουν δοκιμές σε ανθρώπους. Από τα εμβόλια που φθάνουν σε κλινική δοκιμή σε άνθρωπο μόνο το 1 στα 5 είναι επιτυχημένα. Το να έχουμε πολλά διαφορετικά εμβόλια σε ανάπτυξη αυξάνει τις πιθανότητες να υπάρξει ένα ή περισσότερα επιτυχημένα εμβόλια που θα αποδειχθεί ότι είναι ασφαλή και αποτελεσματικά για τους επειγόνως σε προτεραιότητα πληθυσμούς. 

Vaccines Topics Four images working 01

Οι διαφορετικοί τύποι εμβολίων

Υπάρχουν τρεις βασικές προσεγγίσεις στο σχεδιασμό των εμβολίων. Η διαφορά τους έγκειται στο αν χρησιμοποιούν ένα ολόκληρο ιό ή βακτήριο, μόνο τμήματα του ιού που διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα, ή μόνο το γενετικό υλικό το οποίο δίνει οδηγίες για την κατασκευή ειδικών πρωτεϊνών και όχι ολόκληρου του ιού. 

Vaccines Topics Four images working 02

Η προσέγγιση του Ολόκληρου μικροβίου

Απενεργοποιημένο εμβόλιο 

Ο πρώτος τρόπος κατασκευής εμβολίου είναι το να πάρεις ένα παθογόνο ιό ή μικρόβιο ή ένα που του μοιάζει και να τον αδρανοποιήσεις ή σκοτώσεις με τη χρήση χημικών μέσων, θερμότητας ή ραδιενέργειας. Αυτή η προσέγγιση  χρησιμοποιεί τεχνολογία που έχει αποδειχθεί ότι δουλεύει στους ανθρώπους - αυτός είναι ο τρόπος που κατασκεπάζονται τα εμβόλια της Γρίπης και της Πολιομυελίτιδας- και τα εμβόλια παράγονται σε σημαντική κλίμακα μεγέθους. Εν τούτοις απαιτούνται ειδικές εργαστηριακές διευκολύνσεις για να αναπτυχθεί ό ιός ή το βακτήριο σε συνθήκες ασφάλειας και θα απαιτηθεί η χορήγηση 2 ή 3 δόσεων. 

 Ζωντανό- εξασθενημένο εμβόλιο

Ένα ζωντανό- εξασθενημένο εμβόλιο χρησιμοποιεί μια ζωντανή αλλά αδυνατισμένη έκδοση του ιού ή κάτι που να είναι πολύ όμοιο με αυτό. Το εμβόλιο κατά της Ιλαράς, Παρωτίτιδας και Ερυθράς (MMR),  της Ανεμοβλογιάς και του έρπητα είναι παραδείγματα αυτών των εμβολίων. Αυτή η προσέγγιση χρησιμοποιεί παρόμοια τεχνολογία με τα απενεργοποιημένα εμβόλια και μπορεί να κατασκευασθούν σε μεγάλη ποσότητα. Εν τούτοις αυτά τα εμβόλια μπορεί να μην είναι ανεκτά από ανθρώπους με ελαττωματικό ανοσοποιητικό σύστημα. 

Εμβόλιο με ιικό φορέα

Αυτός ο τύπος εμβολίου χρησιμοποιεί έναν ασφαλή ιό ο οποίος απελευθερώνεις ειδικά τμήματα (πρωτείνες) του μικροβίου που μας ενδιαφέρει έτσι ώστε να πυροδοτήσει ανοσολογική ανταπόκριση χωρίς να προκαλέσει νόσο. Για να γίνει αυτό οι οδηγίες κατασκευής των ειδικών τμημάτων του παθογόνου που μας ενδιαφέρει εισάγονται σε έναν ασφαλή ιό. Ο ασφαλής ιός χρησιμεύει σαν πλατφόρμα ή φορέας που απελευθερώνει την πρωτεΐνη στο σώμα. Η πρωτεΐνη πυροδοτεί την ανοσολογική ανταπόκριση. Το εμβόλιο κατά του Ebola είναι τέτοιου τύπου και μπορεί να παραχθεί ταχύτατα.

Η προσέγγιση της υπομονάδας

Vaccines Topics Four images working 03

Το εμβόλιο της υπομονάδος χρησιμοποιεί μόνο τα πολύ εξειδικευμένα τμήματα (υπομονάδες) του ιού ή του μικροβίου τα οποία το ανοσολογικό σύστημα χρειάζεται για την αναγνώριση. Δεν περιλαμβάνει ολόκληρο το μικρόβιο και δεν χρησιμοποιεί ασφαλή ιό σαν φορέα. Οι υπομονάδες είναι πρωτεΐνες ή σάκχαρα. Τα περισσότερα από τα εμβόλια της παιδικής ηλικίας όπως του Κοκίτη, Τετάνου, Διφθερίτιδας και Μηνιγγοκοκκικής Μηνιγγίτιδας είναι αυτού του τύπου. 

Vaccines Topics Four images working 04

Η γενετική προσέγγιση (εμβόλιο πυρηνικού οξέος)

Αντίθετα με τις προσεγγίσεις που χρησιμοποιούν εξασθενημένο ή νεκρό μικρόβιο ή τμήμα μικροβίου, το εμβόλιο πυρηνικού οξέος χρησιμοποιεί μόνο ένα τμήμα του γενετικού υλικού που παρέχει οδηγίες για ειδικές πρωτεΐνες. Το DNA και RNA είναι οι οδηγίες που χρησιμοποιούν τα κύτταρά μας για να κατασκευάσουν πρωτεΐνες. Στα κύτταρά μας, το DNA μετατρέπεται σε αγγελιοφόρο RNA, το οποίο χρησιμοποιείται σαν προσχέδιο για την παρασκευή ειδικών πρωτεϊνών. 

Vaccines Topics Four images working 05 DNA RNA v2

Ενα εμβόλιο πυρηνικού οξέος παραδίδει ένα ειδικό σετ πληροφοριών στα κύτταρά μας είτε σαν DNA ή σαν mRNA, για να παρασκευάσουν την ειδική πρωτεΐνη που χρειάζεται το ανοσολογικό μας σύστημα για να αναγνωρίσει και ανταποκριθεί σε συγκεκριμένο ερέθισμα . 

Το πυρηνικό Οξύ είναι μια νέα μέθοδος ανάπτυξης εμβολίων. Πριν από την Πανδημία του  COVID-19, κανείς δεν είχε προχωρήσει πλήρως τη διαδικασία για χρήση σε ανθρώπους, αν και κάποια εμβόλια DNA, συμπεριλαμβανομένων και κατά κάποιων ειδικών καρκίνων είχαν φθάσει σε επίπεδο δοκιμών σε ανθρώπους. Λόγω της Πανδημίας η έρευνα σε αυτό το πεδίο προχώρησε ταχύτατα και κάποια mRNA εμβόλια για την COVID-19 επειγόντως αδειοδοτούνται, και μπορούν να δοθούν σε ανθρώπους πέρα από τις κλινικές δοκιμές.  

Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου


Σχόλια

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ο γιος σου στο Ναυτικό

«Motherboard connected» Θεατρικό έργο των Γεωργίας Μπίρμπα- Στέλλας Αρκέντη

Άυλη πολιτιστική κληρονομιά και τα θρησκευτικά μας έθιμα