Τα Μυστήρια της Σαμοθράκης

Τα μυστήρια της Σαμοθράκης

H Σαμοθράκη είναι διάσημη κυρίως για το περίφημο άγαλμα της ομώνυμης Νίκης, που κοσμεί το Λούβρο. Παράξενο νησί με έκταση μόλις 187 τ.χμ, που την καταλαμβάνει κυρίως το εντυπωσιακό όρος Σάος ή Φεγγάρι για τους μόλις 3.000 κατοίκους της (επειδή τους κρύβει, λένε το φεγγάρι) και δυναστεύει το τοπίο, αφού από το επίπεδο της θάλασσας σκαρφαλώνει απότομα στα 1.611μ της οδοντωτής -από τα ξεσπάσματα των κεραυνών- κορφής του. Ονομάστηκε Σαμοθράκη, επειδή δεσπόζει στην περιοχή της Θράκης (από την προελληνική λέξη σάμος= υψηλή + Θράκη) και ο Όμηρος στην Ιλιάδα του ιστορεί ότι ο Ποσειδώνας από την κορφή της παρακολουθούσε τον Τρωικό πόλεμο.

Στα σύνορα με την Τουρκία, -η Ίμβρος φαίνεται πιο κοντινή από την Αλεξανδρούπολη και σε ιστορική σχέση με αυτήν αφού και οι δυο με την Τένεδο είχαν υποστεί εξανδραποδισμό από τους σλάβους- καθυστερεί σα σκόπιμα την τουριστική της ανάπτυξη.

Ο σωστότερος και φθηνότερος τρόπος να ταξιδέψεις από Αθήνα είναι αεροπορικώς μέσω Αλεξανδρούπολης, νοικιάζοντας αυτοκίνητο στο αεροδρόμιο, αν και το ακτοπλοϊκό εισιτήριο είναι ακριβό για μια διαδρομή 2 ωρών. Αν και μέσα στο πλοίο παρουσιάζουν ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ για τις ομορφιές του νησιού, η ιστοσελίδα του δήμου Σαμοθράκης είναι απαρχαιωμένη, αφού εμφανίζει φωτογραφίες http://www.samothrace.gr/cgs.cfm?areaid=1&id=128# που διαφημίζουν το (ανύπαρκτο σήμερα) αιολικό πάρκο στο λιμάνι της Καμαριώτισας, ενώ δεν έχει ακόμη καταγράψει το ότι η άσφαλτος  φθάνει μέχρι τους Κήπους, δηλ την μια από τις δυο μεγάλες παραλίες του νησιού. Το ενδιαφέρον είναι ότι σε αντίθεση με άλλες περιοχές της Ελλάδας, που αντιδρούν στην κατασκευή, οι Καμαριτιώτες νοσταλγούν τις ανεμογεννήτριές τους και γκρινιάζουν επειδή δεν απόκτησαν νέες, όπως τους είχαν υποσχεθεί!

        Η δεύτερη μεγάλη παραλία είναι η Παχιά Άμμος (μόνη αμμουδερή και μόνη οργανωμένη) και αυτή στη νότια πλευρά. Ίσως λόγω του το νησί είναι παραμεθόριος έχει συγκριτικά καλό οδικό δίκτυο (αν εξαιρέσεις το γεγονός ότι όπου η άσφαλτος συναντά ρέμα –και είναι σε πολλά σημεία- αντί να χτίζεται γεφύρι κατασκευάζουν γούβα, που προφανώς το χειμώνα κλείνει από ό,τι κατεβάσει το ποτάμι. Παραδόξως οι κολώνες της ΔΕΗ -ίσως αντισταθμιστικά λόγω των ανύπαρκτων πια ανεμογεννητριών- ηλεκτροδοτούν σε τεράστια απόσταση από οικισμό, ακόμη και τα ξωκλήσια (Κρημνιώτισα).

Στην Βάθρα της Γριάς

Βασικά η Σαμοθράκη είναι σα να χωρίζεται σε δυο εντελώς διαφορετικούς κόσμους. Το Νότιο τμήμα έχει χωριά και καλλιεργημένες εκτάσεις, ενώ το Βόρειο καλύπτεται από δάση, κυρίως δρυς και τα πλατάνια, που φθάνουν μέχρι τη θάλασσα, όπου βρίσκονται οι αρχαιολογικοί χώροι και ο βασικά οργανωμένος τουρισμός. Παντού κυκλοφορούν ελεύθερα τα γιδοπρόβατα τόσο εξοικειωμένα με τα αυτοκίνητα, που καταντούν επικίνδυνα.  Από την Παχιά άμμο μέχρι την παραλία των Κήπων δεσπόζει ο ορεινός όγκος, που καταλήγει κάθετα στη θάλασσα και προσεγγίζεται μόνο με καΐκι και διαθέτει δυο χαριτωμένες μικρές ακτές -Γυάλι, Βάτος- και τον καταρράκτη Κρεμαστό, το μόνο στην Ελλάδα, που χύνεται κατ’ ευθείαν στη θάλασσα.

στέκι παγανιστικών τελετών στο κάμπινγκ στων Λουτρών

Η θάλασσα δεν είναι το δυνατό σημείο της Σαμοθράκης, αν σημειωθεί ότι Σεπτέμβρη σε περίοδο που η ΕΜΥ έδινε για την περιοχή  3-4 Μποφώρ, σε όλη τη βορεινή πλευρά η θάλασσα έβραζε από τα κύματα και φυσούσε μέρα= νύχτα, ενοχλητικά για τους τουρίστες, φυσιολογικά για τους ντόπιους και τα φυτά που γέρνουν, λες και κάνουν και αυτά ορειβασία στο Φεγγάρι. Άλλωστε μη ξεχνάμε ότι κατά την αρχαιότητα η Σαμοθράκη θεωρείτο το νησί του Αιόλου.

το Κάστρο της Χώρας

Η Χώρα περιτριγυρίζεται από βουνά, όπως το μαργαριτάρι στο όστρακό του, και είναι ο μόνος παραδοσιακός οικισμός,  χτισμένη το 15^ο αιώνα και τόπος ολοκαυτώματος (όπως η Χίος) από τους Τούρκους το 1821, συγκεντρώνει τις δημόσιες υπηρεσίας, διαθέτει  Λαογραφικό Μουσείο, είναι ευχάριστη, αν και με πολλές αυθαιρεσίες στη δόμηση και διαθέτει γραφικά μαγαζιά εστίασης ή τουριστικών ειδών.  Η Σαμοθράκη δεν έχει χαρακτηριστική αρχιτεκτονική και ακόμη και οι εκκλησιές της δεν έχουν χρώμα. 

Η Παναγία Κρημνιώτισσα πάνω από την παραλία Παχιά άμμος

Τα σπίτια στην ύπαιθρο είναι αγροικίες καλά κρυμμένες στα περιβόλια. Στη Σαμοθράκη παντού τρως καλά τόσο ψαρικά όσο και κρεατικά, αφού διαθέτει και αλιευτικό στολίσκο και άφθονη κτηνοτροφία και εξυπηρετικούς επιχειρηματίες. Στο ορεινό χωριό Προφήτης Ηλίας, που προσφέρεται για ωραίο ηλιοβασίλεμα και θέα προς τη Λήμνο, Άθω και Ίμβρο συγκεντρώνονται τσικνίζοντας γιορταστικά οι ψησταριές.

Οι ίδιοι οι ντόπιοι, ευγενικοί και φιλόξενοι, ομολογούν ότι για μπάνιο προτιμούν τις Βάθρες από τη θάλασσα. Έτσι οι διαδοχικοί καταρράκτες και οι βάθρες, του Φονιά και η Γριά στα Λουτρά (Θέρμες) – όπου και κλασσικές εγκαταστάσεις  για ιαματικά λουτρά- έχουν γίνει ο μεγάλος κράκτης για τον τουρισμό, κυρίως από το εξωτερικό, που κατασκηνώνουν και μέσα στο ποτάμι και επιδίνονται σε παγανιστικές τελετές που θυμίζουν τα Καβείρια μυστήρια. Υπάρχουν πεζοπορικές και ορειβατικές διαδρομές για κάθε γούστο και δυνατότητα, έτσι που καθένας να μείνει ικανοποιημένος, αφού αν και σε νησί του Αιγαίου κολυμπά σε λίμνες με γλυκό νερό δίπλα σε καταρράκτες. Βέβαια η μεγαλύτερη Βάθρα του Φονιά είναι κλεισμένη και σκοτεινή σαν πηγάδι και ο καταρράκτης σαν κρυμμένος στη γωνιά.

η πρώτη και μεγαλύτερη Βάθρα του Φονιά

Η Σαμοθράκη έχει κάτι το απειλητικό. Δεν έχει το ανελέητο φως των Κυκλάδων, την ανοιχτόκαρδη ομορφιά των Σποράδων ή την επιβλητική δυναστεία του δάσους πάνω στη θάλασσα όπως στο Πήλιο. Οι καταρράκτες δεν είναι αποκαλυπτικοί όπως στην Έδεσσα. Αν αναζητάς την εξωτική Γαλάζια λίμνη υπάρχει στη Νέδα και το Πολυλίμνιο της Μεσσηνίας. Όμως στις Βάθρες της Γριάς με μικρή προσπάθεια ανάβασης μπορείς ν’ απολαύσεις μοναχικά μπάνια σε άπατες φυσικές πισίνες δίπλα στον καταρράκτη και το πεντακάθαρο νερό είναι ψυχρό, αλλά όχι παγωμένο.

Στη Σαμοθράκη όλα είναι σκοτεινότερα. Δεν είναι τυχαίο το ότι αυτό το νησί αποτελούσε τόπο λατρείας σκοτεινών μυστηρίων. Η Μαγεία που τόσο τίμησε η μάνα του Μεγαλέξανδρου εξακολουθεί να κατοικεί στις δασωμένες  κατηφοριές του Φεγγαριού, ειδικά τις νύχτες με πανσέληνο. Δεν είναι τόπος, που δοξάζει τη ζωή, αλλά που συνδιαλέγεται με  τον θάνατο. Ο εντυπωσιακός αρχαιολογικός χώρος με το Μουσείο και το χαρακτηριστικό σύμπλεγμα κιόνων του Ιερού, γεφυρώνει γοητευτικά το απειλητικό βουνό με την κακότροπη θάλασσα, ενώ τα μεσαιωνικά κάστρα που δεσπόζουν στα υψώματα μοιάζουν στοιχειωμένα.

Αν ζητάτε τυπικές τουριστικές διακοπές με μπαράκια, δυνατή μουσική, in στέκια με celebrities και πολυτελείς ξαπλώστρες δίπλα στη θάλασσα μην επισκεφτείτε τη Σαμοθράκη.  Προσφέρεται μόνο για τους εκλεκτικούς, που ψάχνουν για βαθειά κρυμμένες συγκινήσεις, που το ίδιο το τοπίο προκαλεί ανακαλώντας τις αρχέγονες πηγές της ύπαρξης.

Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου