Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει

Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει

Και νάμαστε ξανά στην εθνική γιορτή μας. Και τι καινούριο θα μπορούσε ν’ ακουστεί; Τα ίδια κάθε χρόνο. Το μάθαμε το παραμύθι. Ελευθερία ή θάνατος και Σούλι και Γραβιά και Κολοκοτρωναίοι και Καραϊσκάκηδες και Φιλική Εταιρεία και ίσως ο Παλαιών Πατρών Γερμανός. Το λάβαρό του αμφισβητείται σαν γνήσιο πιστοποιητικό της γέννησης της επανάστασης. Ίσως να είναι μόνο η ημερομηνία, που το βρέφος δηλώθηκε στο ληξιαρχείο της Ιστορίας. Ίσως λοιπόν λάθος ημέρα γιορτάζουμε.

Η 25^η μαρτίου διαλέχτηκε αργότερα από τους κρατούντες. Πώς θα τραγουδούσαμε «Χαρείτε αδέλφια την τρανή διπλή γιορτή, που είναι η γιορτή της πίστης και της λευτεριάς»; Πώς θα μπλεκόταν ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου με τον ευαγγελισμό του Γένους; Και γιατί όχι δηλαδή; Η Ελλάδα κοιλοπονούσε αυτή την ώρα από τα στιγμή που σκλαβώθηκε. Το αξιοθαύμαστο δεν είναι το 1821, αλλά η αδιάκοπη αλυσίδα των αποτυχημένων εξεγέρσεων, που κορυφώθηκε το ’21. Και μην αφήνουμε κανένα να μας πει ότι η λευτεριά μας χαρίστηκε από τους ξένους χάρη στη ναυμαχία του Ναυαρίνου, ότι έτσι που τρωγόμαστε μεταξύ μας οι τούρκοι θάπνιγαν κι αυτή την επανάσταση στο αίμα.

Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει, αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Ότι κι αν γινόταν η Ελλάδα θα ξαναγεννιόταν. Τι είμαστε; Μια μπουκιά λαός πεισματικά ριζωμένοι σε ξερά βράχια. Το μόνο που καλλιεργήσαμε ήταν το πνεύμα. Αυτό και παραδώσαμε σε όλη τη γη. Συνάξαμε κόμπους σοφίας από τους αρχαιότερους πολιτισμούς και στήσαμε ένα θαύμα ανεπανάληπτο, που απλώθηκε σε όλη την οικουμένη. 

Την πρώτη φορά καβάλα στο Βουκεφάλα θριαμβευτικά με το Μεγαλέξανδρο η Ελλάδα έφθασε μέχρι τις εσχατιές της Ανατολής, όπου επιβιώνει μέχρι και σήμερα. Τη δεύτερη αναγκάστηκε να υποταχθεί. Υποδουλώθηκε η Ελλάδα στους ρωμαίους για να ριζώσει τον πολιτισμό της παντού. Η Ρώμη δεν ήταν παρά  η γέφυρα για το Βυζάντιο, μια ρωμαϊκή αυτοκρατορία, που κατέληξε σε πλήρη εξελληνισμό και σε γόνιμη σύζευξη του κλασσικού πνεύματος με την ορθοδοξία. Η Ελλάδα στο Βυζάντιο στάθηκε ο προμαχώνας της Ευρώπης, ο πυρήνας και η κιβωτός του πολιτισμού σε μια περίοδο που το σκοτάδι σκέπαζε τα πάντα και οι ορδές των βαρβάρων χτυπούσαν από παντού. Βαρύς χειμώνας. Έπρεπε να θυσιαστεί το Βυζάντιο για νάρθει η άνοιξη στην ανθρωπότητα. Η διασπορά του Βυζαντίου έφερε την Αναγέννηση. Μην αφήνουμε λοιπόν ποτέ τους ξένους να ξεχνούν πόσα οφείλουν σε αυτή τη χώρα.

400 χρόνια σκλαβιά. 400 χρόνια κάτω από τον οθωμανικό ζυγό, τα πιο γόνιμα στην ιστορία της Ευρώπης. 400 χρόνια επανάστασης. Από την πρώτη κιόλας στιγμή. Και βέβαια μας χρησιμοποίησαν οι ξένοι. Όλοι τους. Όπως το συνηθίζουν μέχρι τις μέρες μας. Μοίρα των μικρών να γίνονται πιόνια στη σκακιέρα των ισχυρών. Το σπαθί του Λάμπρου Κατσώνη σύμβολο. Μέσα στο Αιγαίο. Από ένα μονάχα έλληνα που διαφέντευε την ελληνική θάλασσα και δεν άφηνε τούρκικο πλοίο να ξεμυτίσει από τα Δαρδανέλια για κάμποσα χρόνια. Να το θυμόμαστε πάντα το σπαθί του Κατσώνη, που στοιχειώνει το Αιγαίο. Ειδικά σήμερα.

Μοίρα λοιπόν αυτού του τόπου να τη διαγουμίζουν οι λογής λογής προστάτες που μόνο το καλό μας θέλουν; Ποιοι είμαστε και πού πηγαίνουμε, εμείς οι περήφανοι ρωμιοί που στεκόμαστε με τόνα πόδι στην Ευρώπη και με τ’ άλλο στα Βαλκάνια; «Του έλληνα ο τράχηλος ζυγόν δεν υπομένει». Το θυμόμαστε;

«Ελευθερία ή θάνατος» Πόσο μετρούν αυτές οι λέξεις σήμερα; Γιατί θα πεθαίναμε; Πεθαίνουμε γιατί μας αρέσει να τρέχουμε στους δρόμους, γιατί παρατρώμε και παθαίνουμε καρδιοπάθειες, γιατί δεν προσέχουμε και κολλάμε ίσως AIDS.

Θα πεθαίναμε για να υπερασπιστούμε τούτη την όμορφη γλώσσα; Τούτη την ευαίσθητη ιδέα; Πού είναι το όριο ελευθερίας και ασυδοσίας; Πότε θα νιώσουμε ξανά την ανάγκη να θυσιαστούμε λεύτερα για το μέλλον αυτού του τόπου, για τα’ αγέννητα παιδιά μας;

Ζούμε την εποχή του εγωκεντρισμού. Όλοι νιώσαμε προδομένοι από την Ιστορία όταν η κατάρρευση της Σοβιετικής αυτοκρατορίας συμπαρέσυρε τις ελπίδες για ένα δικαιότερο κόσμο. Όλοι πάψαμε να έχουμε οράματα, να επενδύουμε σε πολιτικούς στόχους. Σλόγκαν της εποχής «Όλοι ίδιοι είναι, όλοι τα ίδια κάνουν, ας κοιτάξει ο καθένας το συμφέρον του».

Είμαστε στο Μεσαίωνα ξανά; Η Ιστορία, το μάθαμε πια, δεν τραβάει ευθεία την ανηφόρα. Ανελίσσεται ευτυχώς, αλλά με κύκλους που μας αποθαρρύνουν. Όμως γιατί; Τούτο το χώμα έγινε γόνιμο από το αίμα που το πότισε. Καμιά θυσία δεν πάει χαμένη στον κόσμο μας. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο. Χρειάζεται να πεθάνει κάποιο αστέρι για να γεννηθεί ένας άνθρωπος. Πρέπει να υπάρξει μια μαύρη τρύπα για να γεννηθεί ένα αστέρι.  Ο κόσμος μας δεν είναι παρά ένας θαυμαστός κύκλος δημιουργίας και καταστροφής και είναι πάντα τα όνειρα που καρτερούν τη στιγμή που θα εκδικηθούν τη σκληρή πραγματικότητα. Και τίποτε δεν είναι πιο επικίνδυνο για το σκοτάδι από την επανάσταση των ονείρων.

Είμαστε στο τούνελ. Πόσα χρόνια ακούμε το ίδιο ρεφραίν; Βαρεθήκαμε να περιμένουμε τις καλύτερες μέρες, γιαυτό και γίναμε πρωταθλητές στην παράνομη κονόμα και το καυχιόμαστε.

Και όμως. Υπάρχει κίνδυνος ν’ απαιτηθούν ακόμη μεγαλύτερες θυσίες. Υπάρχει πιθανότητα να χρειαστεί ξανά ν’ ανεμίσουμε λάβαρα στράτευσης. Ας μη φοβόμαστε. Αρκεί να προσευχόμαστε.

«Της Δικαιοσύνης ήλιε νοητέ και μυρσίνη εσύ δοξαστική, μη, παρακαλώ σας, μη λησμονάτε τη χώρα μου»

Το 1821 ζει μέσα μας και στο αίμα των παιδιών μας. Και η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει.

23-3-1994 (ομιλία μου για την εθνική γιορτή της 25ης Μαρτίου στον Οίκο Ναύτου, όπου τότε δούλευα) 

Ακόμη επίκαιρη!!!!! 

Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου