Για την Ολυμπιακή Εκεχειρία στην Κορέα

Για την Ολυμπιακή Εκεχειρία στην Κορέα

Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ  στις 3-11-2017 υιοθέτησε Ψήφισμα στο οποίο για πρώτη φορά υποστηρίζεται η Ολυμπιακή Εκεχειρία με σκοπό να διευκολυνθεί η διέλευση και η συμμετοχή των αθλητών και των θεατών κατά τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες (2-15 Φεβρουαρίου 2018) και τους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες της PyeongChang στη Δημοκρατία της Κορέας (9-18 Μαρτίου 2018)

Είναι σημαντικό ότι -την ώρα που Τραμπ και Κιμ απειλούν τον κόσμο για χρήση πυρηνικών- σε αυτό το Ψήφισμα υπήρξε ευρύτατη συναίνεση  τόσο από τη Δημοκρατία της Κορέας και την Λαϊκή Δημοκρατία (Β. Κορέα), όσο και από τα κράτη που θα φιλοξενήσουν στο μέλλον τους Ολυμπιακούς Αγώνες όπως η Ιαπωνία, Κίνα, Γαλλία, και ΗΠΑ.

«Με το Ψήφισμα για την Ολυμπιακή Εκεχειρία, η γενική Συνέλευση του ΟΗΕ δημιούργησε τις συνθήκες για όλους τους αθλητές να συναγωνίζονται σε συνθήκες ειρήνης» είπε ο πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής Thomas Bach.

Μετά τη βράβευση της ICAN με το Νόμπελ ειρήνης 2017 αντιπροσωπεία έγινε δεκτή στις 7-11-2017 από τον πρόεδρο της Ελληνικής δημοκρατίας κο Προκόπη Παυλόπουλο, ο οποίος αναφέρθηκε στο συγκεκριμένο Ψήφισμα και μας παρότρυνε  να το στηρίξουμε. 

Έτσι κατά τη διάρκεια του PeaceJam Greece Youth Leadership Conference 3-4 Φεβρουαρίου 2018 εκπρόσωποι ΜΚΟ και πολίτες υπογράψαμε Έκκληση με την οποία επικροτούμε αυτή την απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και υποστηρίζουμε την άποψη ότι η Εκεχειρία πρέπει να ανανεώνεται και να ισχύει σε ΟΛΟΥΣ τους Ολυμπιακούς αγώνες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση αυτή μας την Έκκληση ο Σκωτσέζος βουλευτής Bill Kidd πέρασε (1/2/2018) από το Κοινοβούλιο της Σκωτίας ψήφισμα υποστήριξης στο οποίο αναφέρεται ότι «το Κοινοβούλιο υποστηρίζει την Συνθήκη του ΟΗΕ για Εκεχειρία η οποία ιστορικά περιγράφεται σαν κατάπαυση των εχθροπραξιών μια βδομάδα πριν μέχρι και μια βδομάδα μετά από τους Ολυμπιακούς αγώνες»

Μηνύματα συμπαράστασης για την Έκκληση πήραμε τόσο από τον εκπρόσωπο της IPPNW στη Βόρεια Κορέα John Kim όσο και από την Christin Ahn  του «Συλλόγου γυναικών για την ειρήνη και την επανένωση της Κορέας» "WomenCross DMZ".

Παρ' ότι η Ολυμπιακή Εκεχειρία μπορεί να αναδειχθεί σε εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο για την ειρήνη, η Ιστορία μας αποδεικνύει ότι όσο υπάρχουν άνθρωποι οι Συμφωνίες θα καταπατούνται και γιαυτό οι αγώνες ποτέ δε σταματούν αν θέλουμε να ελπίζουμε στην επιβίωση της ανθρωπότητας. 

Ιστορικά οι  Εκεχειρίες ίσχυαν όχι μόνο για τα Ολύμπια, αλλά για κάθε θρησκευτική γιορτή. Κι επειδή η θρησκεία πάντα ήταν προσοδοφόρος ενασχόληση, πολλές πόλεις έριζαν για τη διοργάνωση τουλάχιστον των μεγάλων θρησκευτικών συνάξεων, όπως σήμερα συμβαίνει για τη φιλοξενία των επόμενων Ολυμπιακών αγώνων.

Ειδικά για τα Ολύμπια μόνιμος ήταν ο καυγάς Ηλείων (Ήλιδα) - Αρκάδων (Πίσα) που το 365 πΧ έφθασε στο σημείο να προκαλέσει μάχη μέσα στην Ολυμπία κατά τη διάρκεια των αγώνων από την εισβολή των Ηλείων και των συμμάχων τους Αχαιών, που προσπάθησαν να διώξουν τους Αρκάδες, που είχαν όχι μόνο καταλάβει το ιερό, αλλά και διοργανώσει τους αγώνες. Εισέβαλαν στον ιερό περίβολο την ώρα που διεξαγόταν η πάλη. Ο Ξενοφών που περιγράφει το γεγονός θέλει να πιστέψουμε ότι οι θεατές έμειναν απαθείς και ο Διόδωρος επιμένει ότι χειροκροτούσαν τις ανδραγαθίες των στρατιωτών, όπως θα έκαναν και με τους αθλητές. Οι Ηλείοι παρά την ιεροσυλία -και όχι λόγω αυτής- αποχώρησαν άπραγοι και μόνο μετά τη μάχη της Μαντινείας το 362 πΧ ανέκτησαν τον έλεγχο του ιερού.

 Ανάλογο περιστατικό είχε συμβεί και στα Ίσθμια το 390 πΧ όταν την ώρα που οι Αργείοι θυσίαζαν στον Ποσειδώνα άκουσαν ότι ο Αγησίλαος με τους Σπαρτιάτες  του πλησιάζει και ετράπησαν σε άτακτο φυγή. Ο Αγησίλαος αντί να τους καταδιώξει θυσιάζει και αυτός υπό το απαθές βλέμμα του Ποσειδώνα και το αδιάφορο των πανελλήνων θεατών.

Οι ιερές ανακωχές κάλυπταν μόνο την ασφάλεια των προσκυνητών κάτι που γινόταν σεβαστό από όλους, αλλά δεν επηρέαζαν τις υφιστάμενες εχθροπραξίες, απλώς οι εμπόλεμοι σεβόντουσαν την ιδιότητα του προσκυνητή. Οι αθηναίοι πήγαιναν στα Πύθια και τα Ελευσίνια δια θαλάσσης για όσο διάστημα η Σπάρτη κρατούσε το φρούριο της Δεκελείας.

Κάθε πόλη που διοργάνωνε αγώνες έστελνε πολλούς μήνες πριν θεωρούς ή σπονδοφόρους σε κάθε περιοχή, από τη Μ. Ασία, την Κυρηναϊκή, τη Σικελία και τους Υπερβορείους,  με σκοπό την αποδοχή της ιερής ανακωχής (εκεχειρία» ή «σπονδαί»).

Ειδικά για την Ολυμπία στο Μουσείο σώζεται ο δίσκος του Πισαίου Ίφιτου στον οποίο αναγράφονται οι όροι της Ολυμπιακής εκεχειρίας. Επειδή θα ήταν ιεροσυλία η μη συμμετοχή σε οιαδήποτε θρησκευτική σύναξη, κάθε πόλη έστελνε επίσημη αντιπροσωπεία και αποδεχόταν τους όρους της εκεχειρίας, Ταυτόχρονα η πόλη που διοργάνωνε τους αγώνες διόριζε προξένους, που φιλοξενούσαν τους εκπροσώπους των πόλεων που έφθαναν στην  περιοχή. Μια δεύτερη αποστολή σπονδοφόρων υπενθύμιζε την έναρξη της εκεχειρίας, η οποία δεν κρατούσε μόνο κατά τη διάρκεια των αγώνων, αλλά για όσο ήταν αναγκαίο για τη μετάβαση και επιστροφή των προσκυνητών. Η πόλη που διοργάνωνε τους αγώνες είχε ασυλία, αλλά ταυτόχρονα δε μπορούσε και η ίδια να συμμετέχει σε πόλεμο. Παράδειγμα η Κόρινθος που αν και σύμμαχος των σπαρτιατών το 411π Χ δεν πολέμησε κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο, επειδή διοργάνωνε τα Ίσθμια.

    Το αξιοθαύμαστο είναι ότι αυτές οι θρησκευτικές συνάξεις ήταν ουσιαστικά μια ευκαιρία για συνευρέσεις ελλήνων από κάθε γωνιά του τότε γνωστού κόσμου, για διπλωματικές πρωτοβουλίες, αφορμή διαλόγου και αναζήτησης κοινών σημείων. Αν σκεφθούμε ότι εκτός από τους Ολυμπιακούς και τους άλλους 3 βασικούς πανελλήνιους αγώνες (Πύθια, Ίσθμια, Νέμεα) πολλές άλλες πόλεις διοργάνωναν ανάλογες φιέστες σε μιαν εποχή που τα ταξίδια ήταν επίπονα και επικίνδυνα, (η πλειοψηφία των θεατών μετακινείτο πεζή) πρέπει ν’ αναγνωρίσουμε την ανεκτίμητη συμβολή αυτών των τελετών στην ομογενοποίηση της ελληνικής φυλής.

Το ότι τα ιερά έχαιραν ασυλίας είχε αξία μόνο την εποχή των πόλεων κρατών, αφού όλα τα ιερά είχαν υποστεί κατά καιρούς βανδαλισμούς. Όταν η Ρώμη επέβαλε την pax romana τα ιερά θύμιζαν το σημερινό Πολυτεχνείο, όπου κάθε λογής φυγόδικοι και καταχραστές έβρισκαν καταφύγιο. Ο Τιβέριος προσπάθησε να καταργήσει την ασυλία αυτών των περιοχών και άλλα ιερά αυτόβουλα εγκατέλειψαν το προνόμιο για να γλιτώσουν από τη μάστιγα των παρείσακτων, ενώ άλλα αντιτάχθηκαν και το διατήρησαν. Χρειάστηκε η έλευση του Χριστιανισμού για να διαλύσει κάθε κεκτημένο, ενώ απαιτήθηκαν οι συνδυασμένες προσπάθειες ελλήνων, όπως ο Βικέλας και φιλελλήνων όπως ο Κουμπερντέν για την αναβίωση των Ολυμπιακών αγώνων.

Σήμερα σε μια κρίσιμη εποχή όπου την ώρα, που όλο και περισσότερες χώρες ψηφίζουν στον ΟΗΕ, ο Τράμπ αναβαθμίζει το πυρηνικό οπλοστάσιο των ΗΠΑ, η Ολυμπιακή Εκεχειρία αναδεικνύεται ξανά μέσω του Ψηφίσματος στον ΟΗΕ το χρήσιμο εργαλείο για τη συναίνεση που πάντα αποτελεί το πρώτο βήμα για την χάραξη δρόμων ειρήνης στον πολύπαθο κόσμο μας.

Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου