Γιαυτό ταξιδεύουμε

Ταξίδια! Πλοήγηση σε χάρτες προσωπικούς. Μάταια οι δορυφόροι απεικονίζουν σχεδιαγράμματα υψίστης ακριβείας. Οι τόποι πλάθονται από μύθους και βιώματα, αρώματα και γεύσεις και την ανάσα που αγκαλιάζει τα κορμιά. 

Ψέματα όσα μας ιστορούν. Πλανεύτρες καρτ ποστάλ. Φράσεις κλισέ που διαψεύδονται. Η αλήθεια κάθε τόπου εκρήγνυται σε θραύσματα εντυπώσεων. Αναζητούμε τη δικαίωση των οραμάτων μας. 
Πώς μπορείς να πεις ότι γνώρισες ένα τόπο αν δε ζήσεις τουλάχιστον για μια φορά τον ενιαύσιο κύκλο του; Τι προφθαίνει ν΄ ανακαλύψει ο βιαστικός σύγχρονος τουρίστας; Τι στ’ αλήθεια γνώριζαν και οι παλιότεροι περιηγητές; Οι πίνακες και τα κείμενα των περιηγητών του φιλελληνισμού παρουσιάζουν μιαν εξιδανικευμένη εικόνα της τότε Ελλάδας. 

Πάντα καθένας το όραμά του ζωγραφίζει στο παλίμψηστο του κόσμου. Η μη γνώση είναι ίσως η μόνη αλήθεια. Μέσα απ’ την αντίθεση των πολιτισμών διψάμε για την επιβεβαίωση των αντιφάσεών μας. Τον εαυτό μας ψάχνουμε στα πέρατα της οικουμένης. 

Την κοινοτυπία του παραλογισμού, την καθολικότητα της αδικίας, τη ματαιότητα της χαράς, την ισοπέδωση του θανάτου. Διαμετρικά αντίθετες απαντήσεις στα ίδια πανανθρώπινα ερωτήματα. 

Αυτό που μας ενώνει είναι οι κοινές μας απορίες μπροστά στο θαύμα της ζωής. Σαν τον Κολόμβο ξεκινάμε ν’ ανακαλύψουμε, λέμε, το συντομότερο δρόμο για τις Ινδίες. Μυστικά ελπίζουμε στο μυθικό Κατάι. Συχνά δεν γνωρίζουμε παρά τη φρίκη της πανανθρώπινης αδικίας..

 Αποκαλύπτουμε την πολιτιστική μας υπεροψία και την απληστία του πλούτου. Συνένοχοι καταστρέφουμε την διαφορετικότητα. 
Στο χωνευτήρι των διεθνών αεροδρομίων οι αντιθέσεις διαλύονται όπως τ’ αλάτι στο νερό. Όλα συνυπάρχουν σε κλιματιζόμενες αίθουσες, όλα συμβιβάζονται μέχρι να προσγειωθεί το αεροπλάνο στην Αλάσκα ή το Πακιστάν. Έπειτα οι δρόμοι χωρίζουν ξανά και καθένας κουβαλά το προσωπικό του μετείκασμα από τόπους, μοναδικό σαν τα δακτυλικά του αποτυπώματα.

Ταξίδια αστραπή σε  προκατασκευασμένους τουριστικούς δρόμους. Γιατί ο κόσμος πλάτυνε, όσο και μίκρυνε. Κάποιοι πρωτοπόροι άνοιξαν τους ορίζοντες. Συχνά άλλοι έδρεψαν τους καρπούς και γεύτηκαν τη δόξα. Τα διαστημικά ταξίδια έγιναν κοινότυπα και χρειάστηκε η παρουσία ενός υπέργηρου κοσμοναύτη για να τονώσει το ενδιαφέρον του όχλου. 
«Τι όμορφος κόσμος!» επανέλαβε ο βετεράνος αστροναύτης. Από μακριά...

Από κοντά, οι τόποι εξαφανίζονται κι οι χάρτες μεταμορφώνονται κάτω απ’ το σαρωτικό τυφώνα της Ιστορίας. Μόσχα πριν και μετά, Λένιγκραντ και Πετρούπολη. Ένα σοβιετικό πολεμικό, που πλέει περήφανα κάτω από τη γέφυρα της Βουδαπέστης. Το διαλυμένο παζλ της Γιουγκοσλαβίας. Ξαναπερνάς τους ίδιους δρόμους κι ο χρόνος μεταμορφώνει τη γενέθλια πόλη. 

Η Ιθάκη πάντα μας προδίδει. Μονάχα εκεί όμως με διπλωμένα τα φτερά, μακριά από ανοιχτές θάλασσες και κλιματιζόμενη ισοπέδωση αναμετρούμε τ’ όραμα με τη γνώση, χαράζουμε τις ρυτίδες της διάψευσης. 
Μένει η έκπληξη της διαφοράς κι η αναγνώριση της ασημαντότητας όσων καθημερινά υπερτιμάμε. 
Ζυμωνόμαστε με την πανσπερμία των ανθρώπων. Αθέλητα ανταλλάσσουμε, λειαίνουμε σαν πέτρες στην τριβή. Αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε την άλλη πλευρά, ζωγραφίζουμε κοινούς χάρτες ουτοπίας.

 Γιαυτό ταξιδεύουμε.

Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου