Άσε τον τρελό στην τρέλα του;

 "Άσε τον τρελό στην τρέλα του";

Υπάρχουν άνθρωποι κακοί; 

«Ουδείς εκών κακός» δίδασκε ο Σωκράτης κι η Χριστιανική θρησκεία βασίζεται στην κατά βάθος καλοσύνη του ανθρώπινου θεριού. Αφού πλαστήκαμε 'κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν' του Πανάγαθου, -έστω κι αν τώρα πια ακόμη κι η καλοσύνη της φύσης του Θεού αμφισβητείται- πώς μπορεί να είμαστε τέρατα; 

Πώς θα μπορούσαμε να προλάβουμε την αυτοπυρπόλυση του παππού στο Κορδελιό που παρέσυρε στο θάνατο τη γυναίκα και το εγγονάκι του και παρ' ολίγο κι άλλα δυο εγγόνια; Η εισαγγελική απαγόρευση δε στάθηκε αρκετή, τα Ψυχιατρεία έκλεισαν λόγω οικονομικής κρίσης και τα φάρμακα και η φροντίδα των πασχόντων ανέφικτα.

«Άχθος αρούρης» ο κάθε «παράξενος». Κανείς δεν τον κλαίει. Όλοι ανακουφίζονται με το θάνατό του. Ακόμη και τα παιδιά του. Κανείς από την κοινωνία δεν έχει λόγο σπλαχνικό. 

Θυμήθηκα το περιστατικό του κλεμμένου από "παράξενο" λεωφορείου όπου η ομηρία των τουριστών έληξε με την εκτέλεση του δράστη και τότε στη Βόρεια Ελλάδα. Κανείς δεν είχε λυπηθεί το δράστη, που εκτελέστηκε. Μονάχα ο οδηγός του κουρσεμένου λεωφορείου με τους εξωτικούς τουρίστες. «Στο τέλος γίναμε φίλοι» κατέληξε στις τηλεοράσεις. Τον καλύτερό του φίλο όμως, μόλις τον είχε δολοφονήσει εν ψυχρώ κι ακόμη και νεκρό τον έβριζε σε διακαναλική σύνδεση πειρατείας. Καυχιόταν για το παρατσούκλι του τότε ο "παράξενος". Το έκανε σημαία και εικόνισμά του. Για να τον φοβούνται, έλεγε. Και τώρα ο ψυχικά άρρωστος παππούς διαφήμιζε ότι θα τους κάψει. Μια από τις κόρες μόνο μετακόμισε, είπαν. Οι υπόλοιποι αρκέστηκαν στην δικαστική απαγόρευση. Ο νόμος δεν τους προστάτευσε. Η Ιατρική δε στάθηκε ικανή να τους γλιτώσει.

 Είναι κι αυτό θέμα γονιδίων ή και πάλι για όλα φταίνε τα παιδικά τραύματα; Ίσως ήταν κακοποιημένο παιδί, λένε κάποιοι, που για όλα ψάχνουν τη λογική εξήγηση. Όμως σ’ αυτό τον κόσμο που βασιλεύει η βία και το χάος, ίσως να μην υπάρχει πάντα ορθολογική ερμηνεία της ανθρώπινης συμπεριφοράς. 

Ήταν τρελός! Πώς ορίζουμε την παραφροσύνη; Πώς περιφρουρούμε την κοινωνία από τους παράφρονες; 

Δεν υπάρχουν πια τρελοκομεία, είπε το υπουργείο "Υγείας" και το παρουσίασαν σαν επιτυχία! όταν τους πέταξαν έξω καταργώντας όλα τα εξειδικευμένα Ψυχιατρεία. Δεν υπάρχουν ούτε συστήματα ελέγχου των πασχόντων, μόλις πάρουν το εξιτήριο με τη συνταγή της φαρμακευτικής αγωγής. Έτσι συνήθως δεν παίρνουν τα φάρμακά τους και το θυμόμαστε μόνο όταν γίνει κάποιο φονικό -παράλογο και φρικτό σαν την αρρώστια τους- συνήθως με θύματα από το οικογενειακό τους περιβάλλον και τότε όλοι αρχίζουμε ν’ αναρωτιόμαστε το γιατί μέχρι να ξεχαστεί κι αυτή η αφορμή, μέχρι να μας βρει το επόμενο κακό. 

«Παράξενοι» ή και θεότρελοι κυκλοφορούν πολλοί. Παλιότερα από μια κακώς εννοούμενη φιλανθρωπία των διοικήσεων συνήθιζαν ακόμη και να «εργάζονται» στο δημόσιο αποτελώντας κίνδυνο και βάρος τόσο για τους συναδέλφους, όσο και για το κοινό με το οποίο συναλλάσσονται. 

Ασφαλώς δεν είναι λύση ο Καιάδας για τους «παράξενους» συνανθρώπους μας, άσχετα αν γεννήθηκαν έτσι ή αν έγιναν από παράγοντες που έχουν σχέση με την κοινωνική ευθύνη.

Όλοι άλλωστε περιστασιακά βρεθήκαμε στα όρια της τρέλας, άλλος από έρωτα, άλλος από πένθος κι άλλος από οικονομικά προβλήματα και ξέρουμε το μαρτύριο που περνούν. 

Προφανώς άλλο το να στηρίζεις κάποιον όταν είναι πεσμένος για να σηκωθεί κι άλλο το να κρεμιέται κάποιος παρασιτικά πάνω σου επιβιώνοντας από τις δικές σου δυνάμεις. Κανείς δεν είναι θεός για να παριστάνει τον Ανταίο μια ζωή. Ίσως είναι ψύλλοι στα άχυρα του ανάλγητου συστήματος πρόνοιας που ακόμη και για τους βαριά ανάπηρους τσιγκουνεύεται, η απαίτηση σωστής περίθαλψης των «παράξενων» της κοινωνίας μας. Είναι όμως ανθρώπινο καθήκον, τόσο για τους ίδιους και τις οικογένειές τους, όσο και για τα μελλοντικά τους θύματα. 

Το «Άσε τον τρελό στην τρέλα του» μπορεί να βολεύει το σύστημα οικονομικά, αλλά αποτελεί συνενοχή σε αναμενόμενα εγκλήματα. Κι αυτό καμιά πολιτισμένη κοινωνία δεν το ανέχεται. Είμαστε όμως πολιτισμένοι;

Μαρία Αρβανίτη Σωτηροπούλου